Kaliskie konsultacje protestem przeciwko szybkiej kolei

Według oficjalnej wersji odbyło się spotkanie informacyjno-konsultacyjne w sprawie Kolei Dużych Prędkości (KDP), ale w rzeczywistości okazało się wybuchem wielkiego niezadowolenia, gniewu i gremialnego protestu mieszkańców przeciwko zaproponowanym projektom

Na spotkanie z przedstawicielami CPK i projektantami (w hali OSiR przy ul. Łódzkiej, środa , 14 września 2022) przybyło aż ponad 600 osób. Taka liczebność w naszym mieście świadczy o niezwykłym poruszeniu Oto powody niezadowolenia:

• groźby wyburzenia ponad setki domów, tylko na terenie samego Kalisza

• utrata wartości nieruchomości leżących w sąsiedztwie planowanych torów

• poprzecinania sieć dróg i konieczności kosztownej przebudowy miejskiej infrastruktury

• obawy potwierdzone wcześniejszymi doświadczeniami z innych gmin, że odszkodowania będą ułamkiem wartości, nie uwzględniające inflacji, wartości odtworzeniowej ani poprzecinanych więzi społecznych.

• kosmicznie droga inwestycja bez oszacowania rzeczywistych kosztów, rzeczywistycch potrzeb, oparta na silnej propagandzie i słabych uzasadnieniach ekonomicznych, na co wskazała kontrola NIK

Po prezentacji czterech projektowanych wariantów przebiegu szybkiej kolei, głos zabrał przybyły specjalnie na te konsultacje, społecznik z Mazowsza, Tadeusz Szymańczak, były poseł na sejm pierwszej kadencji, bezpartyjny (współtwórca Solidarności Rolników Indywidualnych w latach 80. represjonowany za czasów PRL), który tak ostrzegał Kaliszan:

"Na spotkaniach kłamią, nie mówią Wam prawdy, dlatego chciałbym żebyście poznali jaka jest rzeczywistość. Myśmy przyjechali tu grupą z Mazowsza wspierać was. Od 5 lat jesteśmy nękani i mamy doświadczenia co oni robią. Popieramy rozwój, ale nie na krzywdzie ludzkiej."

Dalej były poseł podał przykłady jak na niekorzyść wywłaszczonych zmieniały się deklaracja z ust ministra i o tym, że teraz procedowana jest nowa, gorsza ustawa w sprawie wywłaszczeń i że rolnikom proponuje się odszkodowanie według cen sprzed kilku lat, czyli po 6 zł za metr kwadratowy gruntu, gdzie po sąsiedzku firmy płacą około 200 zł za metr kwadratowy.

Zarzucał także, że do wyceny odszkodowań stosuje się metodę cenową, zamiast odtworzeniowej oraz, że wyceny rzeczoznawców różnią się w praktyce nawet o 300 procent. Ostrzegał, że nagłaśniana propagandowo obiecana przez ministerstwo podwyżka od kwoty odszkodowań nie dotyczy wszystkich.

Proszę Państwa, prezydent podpisał nowe przepisy dające prawo spółce CPK do czasowego zajmowania waszych nieruchomości na potrzeby badań i pomiarów, a jeżeli państwo uzna, że te nieruchomości mają znaczenie strategiczne, mogą wam je zabrać i macie 3 miesiące na wyprowadzenie się z własnych domów.

Jej dramatyczne wystąpienie odnotowaliśmy tutaj: https://zyciekalisza.pl/artykul/dramatyczny-apel-poslanki/1352135

Wystąpienie jest tutaj: https://zyciekalisza.pl/artykul/wypowiedz-prezydenta/1352220

Mieszkam na ulicy Chłodnej od 18 lat. Moi rodzice zbierali pół swojego życia żebym mogła tam zamieszkać i wy chcecie teraz mnie stamtąd wyrzucić?
Na działce jest drzewko, które zasadziłem z moim dziadkiem. To jest jedyna moja pamiątka, a wy chcecie teraz to zburzyć. Zawsze chodzi o pieniądze. Wielu z nas tutaj ma mnóstwo wspomnień, ma mnóstwo włożonej pracy....

Ja wiem że wy te wszystkie słowa bierzecie do siebie i wypuszczacie. I nic z tym nie zrobicie.
Chcę się jeszcze odnieść do słów pana prezydenta, który powiedział że możemy zapytać się mieszkańców o zdanie: co myślą o szybkiej kolei w Kaliszu. A czy przy tym pytaniu powiecie mieszkańcom, których to nie dotyczy, jakie są konsekwencje dla nas? Gdzie zamieszkamy? Oni będą za tym żeby sobie pojechać szybko do większego miasta i pewnie już nie wrócą. Mam 18 lat, mnóstwo znajomych i wiem, że jak będzie taka kolej to oni nie wrócą do Kalisza, bo tu się nie opłaca mieszkać. To miasto jest ciche i nie ma żadnych atrakcji. Młodzi ludzie wolą bardziej zorganizowane miasta, gdzie się coś dzieje.

Moje pytanie czy, gdy będziecie pytać Kaliszan o szybką kolej powiecie im jakie będą konsekwencje? Czy będziecie mówić innym co nas czeka?

Odpowiedź CPK: Michała Kmiecik CPK. Myślę że mogę sobie wyobrazić sytuację że mieszkam tutaj w Kaliszu,  płacę podatki w Kaliszu ale na  wydarzenie kulturalne, na koncert, imprezę dojeżdżam 35 minut do Poznania... Zgadzam się z Panią że pewne kwestie dotyczące emocji są nie wycenialne i w żaden sposób nie da się tego wycenić. Zapewniam Panią że z każdą uwagą się zapoznamy i weźmiemy ją pod uwagę.

Druga część pytania: Ja też bym chciała, żeby było szybko, ale czym powinniśmy się zając w pierwszej kolejności, to jest tak naprawdę to, żeby kolej, która już jeździ, jeździła na czas, a nie żebyśmy budowali następną kolej, która też może mieć opóźnienia i która może się wcale nie zatrzymać (przy najgorszym wariancie) i tak naprawdę wprowadzi mnóstwo zamieszania do naszego miasta, pobudza tutaj nasze emocje, a nie gwarantuje nam poprawy bytności.

(Brawa publiczności)

Jestem akurat dotknięty przebiegiem linii kolejowej. To co Państwo mówicie (zwraca się do przedstawicieli CPK – przypis redakcji) to jest kwestia ustaleń. Wszystko można zmienić, ponieważ są 2 koncepcje; jedna kolei, a druga szybkiej trasy komunikacyjnej „25”. Jak Państwo sobie wyobrażacie, że tunelem, który wybetonujecie od rzeki Prosny, aż do samego dworca na szerokości 100 metrów, zabierzecie Kaliszowi 50 hektarów, an którym będzie tylko beton i rozdzielone miasto będące i tak w olbrzymich trudnościach komunikacyjnych (brawa poparcia ze strony publiczności)?. Rozbijecie wysokim murem całe miasto na dwie części. Około 150 domów zostanie zniszczonych, a Ci po lewej i prawej stronie, będą pozbawieni możliwości zbycia kiedykolwiek swoich nieruchomości ponieważ pozbawicie ich wartości rynkowej (brawa publiczności). Jesteśmy na etapie projektu. To wszystko można zrobić, tylko muszą być dobre chęci. Wyjście jest. Trzeba najpierw zapytać mieszkańców, zapytać prezydenta, zapytać radnych i miejscowych posłów gdzie to można umiejscowić, a Wy zaczęliście od dupy strony. (brawa publiczności)

Odpowiedź CPK: Właśnie teraz pytamy. Chcieliśmy przyjechać do Państwa już z propozycjami i właśnie jesteśmy na tym etapie, kiedy chcemy z Państwem na ten temat porozmawiać.

Panowie z CPK, bardzo ładnie mówią o ankietach. Pan prezydent również. Państwo się zastanówcie jak te ankiety wyglądają. Po pierwsze, nie macie możliwości wyboru wszystkiego co chcecie. Macie ograniczoną ilość znaków do wpisania swoich uwag i ankieta jest anonimowa.

W 2020 roku było strategiczne studium lokalizacyjne. Ilu z Państwa się wypowiadało na temat korytarza kolejowego, który tutaj wszedł i był planowany? Z naszego rejonu wysłano 160 000 protestów. Państwo się spytajcie co z tym zrobili? Kto dostał odpowiedź? Oczywiście jest to pytanie retoryczne.

Państwa anonimowe ankiety zostaną zaksięgowane ...w niszczarce albo pod przyciskiem „delete” w komputerze. Żadnego potwierdzenia. Dlatego jeżeli chcecie cokolwiek robić, zawsze używajcie formy, którą będzie trzeba zaewidencjonować, Formuły o dostęp do informacji publicznej, po to żeby ci Panowie musieli wam odpowiadać.

Moje pytanie: ile pociągów dużej prędkości będzie zatrzymywało się codziennie w Kaliszu. Poproszę o krótką wypowiedź.

Odpowiedź CPK: Zakładamy 3 rodzaje pociągów. Jeśli chodzi o te pociągi najszybsze między aglomeracyjne to zakłada się 17 par pociągów na dobę między Poznaniem a Warszawą (w kolejnictwie mówi się o parach pociągów, czyli w jedną i druga stronę - przypis redakcji). Pociągów regionalnych jest 8 par, które zatrzymują się w każdym mieście powiatowym np. Środa, Jarocin, Pleszew. Do tego planowanych jest 12 pociągów regioexpress, które też się zatrzymują w czasie godzina do Poznania. Czyli łącznie 25 par pociągów międzyregionalnych plus 12, to daje 37 par pociągów, czyli wychodzi co pół godziny pociąg.

Dalej pan Kamil Szymańczak zwracał uwagę na nieopłacalność z powodu niewystarczającej liczby pasażerów na tej trasie.

Komentarz redakcji:

Rzeczywista ilość przejeżdżających pociągów nie będzie zależała od propagandy, polityków, ani od założeń projektowych, ani nawet od naszego życzenia, lecz od poszczególnych firm przewozowych, które zanalizują co im się opłaca i czy w ogóle się opłaca, żeby szybka kolej traciła niezwykle cenne sekundy (na hamowanie, postój w Kaliszu i rozpędzanie) dla nielicznych pasażerów. Przypomnijmy, że Kalisz od lat się boryka z ciągłym zmniejszaniem liczby pociagów po obecnych torach.  

. Szybka kolej ma sens przy połączenia między dużymi i bogatymi aglomeracjami. Np. między Londynem, a Paryżem, ale nawet tam w centrum finansowym świata, tylko nielicznych stać na zapłacenie 300 euro (taka jest dokładnie obecnie cena biletu w jedną stronę dla pociągu Eurostar) i w większości wybierają tradycyjne wolniejsze pociągi. Bilet na szybka kolej między Paryżem a Lyonem jest dotowany z budżetu państwa, kosztuje około 60 euro i jest kilka razy droższy od biletów tradycyjnych .

Przypomnijmy, że Kalisz jest około 100 razy mniejszy od Londynu, czy Paryża i, że niestety przez firmy przewozowe będziemy taktowani raczej jak Błaszki, a nie jak Londyn. Oczywiście, możemy mieć nadzieje, jak zakłada to projekt CPK, że szybka kolej zatrzymując się w Kaliszu wygeneruje większe  zapotrzebowanie na pasażerów, a budżet Państwa będzie hojną ręką dopłacał do biletów, ale spójrzmy na przykład słynnego już peronu we Włoszczowie dla kilku pasażerów, pustego lotniska w Radomiu, czy świecącego pustkami dworca Łódź Fabryczna. Przypomnijmy sobie likwidacjię pasażerskich przewozów autobusowych z terenów wiejskich,czy likwidacji wielu lokalnych torowisk w Polsce jako nieopłaclnych.  Z ekonomicznego i społecznego punktu wiedzenia pilniejszą potrzebą niż KDP jest likwidacja wykluczenia komunikacyjnego terenów wiejskich.

Jest ciekawa propozycja kolejnego wariantu opisana na facebooku przez Jacka Kłokocki, „Na całym odcinku podejścia do dworca od strony Łodzi nie ingerujemy w żadne domostwo” ale jednocześnie propozycja ta nie omija Kalisza. Ta bardzo trafna propozycja opisana jest dokładnie tutaj: https://www.facebook.com/440589642983077/posts/1726897634352265

Kobieta złożyła petycję na ręce przedstawiciela CPK, w której około 500 osób sprzeciwia się projektowi.

Jest mi bardzo przykro, że nie zabrał tutaj głosu obecny przedstawiciel Rady Osiedla Rypinek.

Co maja zrobić mieszkańcy, którzy będą wywłaszczeni, dostaną odszkodowania, a proces budowlany trwa kilka lat, gdyby chcieli wybudować się na nowo, w nowych rejonach. Skąd mają wziąć dodatkowe środki pieniężne i gdzie mają mieszkać przez ten okres? Może macie Państwo przeznaczony budżet również na to i jednocześnie z wywłaszczeniami będziecie budować nowe osiedla dla osób wywłaszczonych, które będzie adekwatne do obecnego ich majątku, który chcecie im odebrać tego typu inwestycją.

Po drugie. Bilety kolejowe są obecnie kupowane pod PESEL. Macie Państwo możliwość generowania zestawień osób, które tu w Kaliszu obecnie korzystają z połączeń. Czy macie Państwo dane statystyczne ilu mieszkańców Kalisza i do jakich miejscowości zakupiło bilety i jak się to będzie przekładać na linie szybkiej kolei. To jest bardzo kluczowe pytanie w celu stwierdzenia, czy ta inwestycja faktycznie ma jakąkolwiek celowość z punktu widzenia mieszkańców, czy jest to tylko i wyłącznie deklaratywne mówienie o korzyściach dla miasta.

Trzecie pytanie: Co będzie się działo z mieszkańcami, którzy nie będą wywłaszczeni, a mieszkają w pobliżu tych torów. Rozumiem, że ekrany w jakiś sposób zniwelują hałas, ale jakie rozwiązania macie odnośnie drgań zarówno na etapie budowy jak i etapie przemieszczania się kolei z prędkością 200 czy 300 km/h. Jak będzie wyglądał proces hamowania pociągu?

Czwarte pytanie: Na czym Państwu naprawdę zależy w Kaliszu ? Czy na dworcu PKP, tym obecnym, czy na mieszkańcach żeby korzystali z kolei, bo na mapie można znaleźć miejsca gdzie nie ma konieczności wyburzeń.

Piąte pytanie: Dlaczego mówicie Państwo tylko o transporcie osobowym, a nie o towarowym, który jest kluczowym dla rozwoju gospodarczego każdego rejonu.

Odpowiedź CPK: Jeśli chodzi o te miejsca na zlokalizowanie przystanku, to właśnie po to się tu spotykamy, by Państwo pomogli nam je wskazać. Nie zamykamy się na te trasowania, które są teraz.

Zadał Pan pytanie, że pociągami nikt nie jeździ. Trzeba sobie zadać pytanie dlaczego? Według danych z Urzędu Transportu Kolejowego z dworca kaliskiego w 2021 roku korzystało około 1100 pasażerów dziennie (śmiechy z sali). Teraz trzeba powiedzieć gdzie, skąd jechali, ile czasu i jaką mieli ofertę przewozową.

Kogo będzie stać na szybką kolej? (Krzyk z sali)

My zakładamy, że ceny biletów będą adekwatne do obecnego cennika. Adekwatne, to znaczy, że jeżeli będą kategorie pociągów komercyjnych, międzyaglomeracyjnych, to cennik będzie taki jak obowiązuje teraz, czyli za 300 kilometrów jest 180 zł. Jeżeli połączenia międzyregionalne będą dotowane, to cena za 300 kilometrów wyniesie około 70 zł. Oczywiście mówię o cenach obecnych. Nie wiemy jak będzie później. Proszę zobaczyć jaka jest polityka na transport zbiorowy w Niemczech i jakie są obniżki cen, po to żeby przyciągnąć pasażerów. Jeśli chodzi o dane statystyczne to nie wiem, skąd pan ma informacje o PESEL-u. My mamy macieże udostępnione od przewoźnika i identyfikujemy te przewozy, ale niestety są to dane poufne i przewoźnik nie udostępnia ich publicznie. Natomiast na tej podstawie kalibrowany jest model ruchu, który odzwierciedla popyt w przyszłości i dla nowej oferty przewozowej i innych czasów przejazdu.

Wybrane wypowiedzi notował: A.W.