Kalendarium kaliskie

Tydzień 2: 10 - 16 stycznia 2022 Wsch. sł. (16 stycznia) w Kaliszu.: 7.48 Zach. sł.: 16.06

1282– w Kaliszu panowało morowe powietrze i wielki głód. Niedawno pisaliśmy o tym, jak w dopiero co powstającym nowym, lokacyjnym Kaliszu wybuchł wielki pożar. Dzielni kaliszanie otrząsnęli się wtedy po tym kataklizmie i mozolnie kontynuowali dzieło tworzenia nowego Kalisza. A tu – masz Ci los – nie minął rok a spotkało ich nowe nieszczęście. Być może była to pierwsza, choć niestety nie ostatnia a raczej jedna z bardzo wielu „wizyt”, bardzo nieproszonych zresztą,  w Kaliszu. Pan Kościelniak doliczył się 32 większych – czyli takich, podczas których umierało ok. 30% mieszkańców – epidemii. 

1282 – z tego roku pochodzi informacja o pierwszym znanym z imienia korzenniku, zresztą sołtysie Tyńca, Konradzie. Być może jego oferta handlowa pomagała wówczas  w walce z  morowym powietrzem. A dwa lata później książę Przemysł II wydaje Kaliszowi przywilej na założenie aż pięciu placówek – kramów, w których sprzedawano m.in.: korzenie i zioła lecznicze a później również balsamy, nalewki, syropy, maści, proszki, pigułki i inne eliksiry. Tym samym nasze miasto wyprzedziło w rozwoju „farmacji” większość grodów polskich, bo, dla przykładu, o poznańskich aptekarzach pierwsze wiadomości pochodzą dopiero z XV w.  

1302 -  zapis z tego roku o dokumencie o charakterze prawnym z adnotacją, że jego wiarygodność i autentyczność została potwierdzona przez miasto własną pieczęcią.  Niestety, jej woskowy odcisk uległ zniszczeniu już dawno temu, Natomiast najstarszy zachowany odcisk pieczęci Miasta jest nieco ponad pół wieku młodszy. Należy jednak dodać, że swoje pieczęcie, już przed XIV w. posiadali nasi książęta – począwszy od Odona.

1362 (przed) - arcybiskup Jarosław Bogoria Skotnicki erygował parafię i konsekrował pierwszy kościół w Dobrzecu, dziesięć lat później królowa Elżbieta, sprawująca rządy w imieniu syna Ludwika Węgierskiego, zwróciła zabraną miastu przez Kazimierza Wielkiego wieś Dobrzec i nakazała płacenie z niej rocznego czynszu do królewskiego skarbca. Wieś od zarania swych dziejów bogata i przez to „dochodowa” była jeszcze kilkakrotnie obiektem właścicielskich aspiracji miasta Kalisza natomiast parafia, o której mowa, w najlepszych czasach (XIX w.) była olbrzymia i sięgała aż do Rypinka i Prosny.

1362  - Kazimierz Wielki, który – patrz poprzednia wzmianka – pozbawił Kalisz  wsi Dobrzec ale za to wznowił i uzupełnił swój przywilej sprzed 30 lat nadając miastu wieś Tyniec a w zamian zobowiązał mieszczan z tytułu darowizny do utrzymania w dobrym stanie drogi wodnej na Prośnie na odcinku jednej mili od miasta do klasztoru w Ołoboku. Wygląda na to, że dla naszego miasta nie był to najgorszy układ, czy – jak to dziś się mówi – deal 

1372 – pojawiła się pierwsza wzmianka o prowadzonej przez kanoników laterańskich, a istniejącej w budynku klasztornym (poprzedniku stojącego obecnie przy świątyni) szkółce parafialnej przy kanonikach. Placówka ta musiała mieć niezły poziom, skoro wykładowcy musieli legitymować się co najmniej wykształceniem bakałarza a pół wieku później wspomina się nawet o istnieniu w Kaliszu kolonii akademickiej pozostającej pod opieką Akademii Krakowskiej. 

1842.01 – urodził się we Lwowie aktor i – nazwijmy to – menager teatralny Karol Doroszyński. Najpierw, wraz z żoną Marią występowali w Kaliszu jako członkowie zespołu Anastazego Trapszy, później pan Karol w naszym mieście założył własny już zespół. Z tego świata odszedł w 1882 r. w Poznaniu ale jego zmarła w Kaliszu 14 lat później żona, pani Maria Doroszyńska została pochowana na cmentarzu katolickim na Rogatce  - jej grób – zachowany zresztą w niezłym stanie, znajduje się w pobliżu bocznej bramy tej nekropolii. 

1872.01.12 targowisko z Rynku głównego przeniesiono na pl. św. Mikołaja (ob. Nowy Rynek). Z jednej strony było to uwolnienie - wprawdzie uświęconej jakby tradycją ale jednak kłopotliwej - funkcji głównego placu miejskiego, z drugiej – jeden z  zabiegów zmierzających do uczynienia Piskorzewia nową przemysłowo-handlową dzielnicą Kalisza

1812.01.13 W Kaliszu urodził się Teodor Teuttold Stilichon Tripplin, doktor medycyny, podróżnik, jeden z prekursorów polskiej literatury fantastycznonaukowej, powstaniec listopadowy i działacz emigracyjny. Zmarł w Warszawie w styczniu 1881 r. i właśnie z racji rocznicy zgonu tej bardzo oryginalnej postaci pisaliśmy o Tripplinie nieco więcej w Kalendarium  równy rok temu

1972.01.14 do Kalisza przybył - jak to wówczas określano – z gospodarską wizytą I sekretarz KC PZPR Edward Gierek. Podczas pobytu odwiedził m.in. Kaliskie Zakłady Koncentratów Spożywczych „Winiary” oraz Fabrykę Pieczywa Cukierniczego „Kaliszanka”. Ciekawe, jakimi łakociami obdarowano wówczas zacnego towarzysza w obu firmach.  Wizytę w Kaliszu Gierek powtórzył w 1975 r.