Kalendarium kaliskie

Przed laty w Kaliszu działo się

1264.02.09 – Bolesław Pobożny przyznał Kaliszowi prawo pobierania czwartej części soli od każdego wozu przywożącego ją do miasta.
1314 – Władysław Łokietek przejął dzielnicę kalisko-gnieźnieńską i wcielił ją do Korony jako województwo obejmujące do 1698 r. sześć powiatów: kaliski, koniński, pyzdrski, gnieźnieński, kcyński i nakielski. 

1354 – arcybiskup Jarosław Bogoria Skotnicki kończy budowę pałac arcybiskupów gnieźnieńskich. Więcej o tym obiekcie jak i jego fundatorze piszemy w dziale „Historia”.
1884.02.06 – w Warszawie urodziła się Melania Mamroth – Brokmanowa, doktor filozofii, nauczycielka, działaczka społeczna i oświatowa.  Byłą córką Maurycego, właściciela banku w Kaliszu. Ukończyła uniwersytet w Bernie (Szwajcaria). Od 1902 czynna w pracach Polskiej Partii Socjalistycznej, w 1903 aresztowana przez władze rosyjskie i więziona. Była uczestniczką kaliskich piątków literackich. Podczas I wojny światowej ratowała księgozbiór Biblioteki Publicznej im. A. Mickiewicza w Kaliszu. Wchodziła w skład zarządu, utworzonego w 1908 r., Polskiego Stowarzyszenia Równouprawnienia Kobiet w Kaliszu. Była członkiem Ligi Kobiet Pogotowia Wojennego. W 1918 i 1920 pracowała w szpitalu wojskowym w Kaliszu; była współorganizatorką świetlic wojskowych Związku Strzeleckiego. W 1918 r. prowadziła w Kaliszu tajne nauczanie języka polskiego i historii, a także uczyła w szkole żeńskiej Wandy Motylewskiej. W okresie międzywojennym wykładała historię w kaliskim Gimnazjum Humanistycznym im. Adama Asnyka. „Zajrzyj do encyklopedii, poszukaj w statystyce” – to jej ulubione powiedzenie. Często oprowadzała wychowanków ulicami miasta opowiadając o zabytkowych budowlach i stylach architektonicznych. Posiadała majątek w Białej Królikowskiej (kaliskie) dokąd zapraszała harcerzy na letnie obozy. Należała do założycieli kaliskiego Towarzystwa  Przyjaciół Książki. Podczas okupacji niemieckiej ukrywała się z mężem Jakubem i synem Jerzym w Warszawie pod nazwiskiem Kozłowska (syn – wychowanek naszego Gimnazjum, zginął w powstaniu warszawskim). Po wojnie pracowała w Ministerstwie Szkolnictwa Wyższego jako dyrektor departamentu. W 1957 r. brała udział w Zjeździe Wychowanków Gimnazjum i Liceum im. A. Asnyka w Kaliszu. Publikowała na łamach „Ziemi Kaliskiej”. Zginęła w 1958 r. w Warszawie w wypadku samochodowym
1904.02.05  – Stanisław Bulewski, ówczesny dyrektor Kaliskiego Towarzystwa Wzajemnego Kredytu w Kaliszu, zwołał zebranie organizacyjne, na którym  jego uczestnicy uznali pilną potrzebę stworzenia w Kaliszu (niezależnie od funkcjonującej od trzech dekad Szkoły Niedzielno-Handlowej) polskiej średniej szkoły kształcącej kadry dla handlu, przemysłu i bankowości. Wnet wysłali stosowną petycję do Warszawy, gdzie 10 października 1904 r. Ministerstwo Handlu i Przemysłu zatwierdziło „ustawę” (statut) dla Kaliskiej Szkoły Handlowej. Stanowił on m.in.: Szkoła handlowa siedmioklasowa w Kaliszu założona została przez mieszkańców Kalisza i guberni kaliskiej, należy do rzędu średnich zakładów naukowych i ma na celu udzielenie uczniom wykształcenia ogólnego i handlowego. Pozbawiona państwowych subwencji inicjatywa wymagała jednak finansowego wsparcia – szkoła powstała dzięki olbrzymiej ofiarności wielu (zanotowano ich 165) kaliszan. Placówka mieściła się najpierw w domu przedsiębiorcy Rafała Freankla przy ul. Wiejskiej (Pułaskiego), w 1913 przeniosła się do „swojego”, nowo wybudowanego budynku przy ul. Szkolnej (dziś liceum Kościuszki).

1904.02.10 – w Kaliszu urodził się Henryk Makower – lekarz, profesor wrocławskiej Akademii Medycznej. Pochodził z żydowskiej rodziny z Kresów Wschodnich. Na weselu jego dziadków gościem była Eliza Orzeszkowa, która opisała to zdarzenie w powieści Eli Makower.  Henryk ukończył kaliską szkołę podstawową, a następnie liceum w Łodzi. Studiował biologię w Wilnie, następnie medycynę na Uniwersytecie Jagiellońskim. Do II wojny pracował w Łodzi  jako lekarz internista w szpitalach i w pogotowiu ratunkowym. Podczas okupacji  przesiedlony do getta warszawskiego, w którym był ordynatorem oddziału zakaźnego w  Szpitalu Dziecięcym  i brał udział w zwalczaniu epidemii tyfusu.  Wykładał na tajnym Wydziale Lekarskim w Getcie (oficjalnie zajęcia określano jako „Kurs sanitarny zwalczania epidemii”). Był także lekarzem pracowników Judenratu. W 1942 r. wziął ślub z Emą Wigdorowicz, z którą rok później  uciekł na aryjską stronę i ukrywał się w Miłosnej. W sierpniu 1944 r. wstąpił w Lublinie jako ochotnik do Wojska Polskiego i został, w stopniu kapitana, ordynatorem oddziału chorób wewnętrznych i zakaźnych w szpitalu wojskowym. Do zakończenia wojny pracował w szpitalach w Otwocku i Gdańsku. W 1946 r. objął stanowisko adiunkta w Zakładzie Mikrobiologii Uniwersytetu Wrocławskiego. Jako stypendysta Fundacji Rockefellera przebywał kilkakrotnie na zagranicznych stażach naukowych m.in. w USA. Ogłosił ponad 100 publikacji. Należał do powołanej w 1958 komisji do spraw szczepienia szczepionką przeciwko polio i chorobie Heinego-Medina. Był ekspertem epidemiologii grypy  Światowej Organizacji Zdrowia. Zmarł we Wrocławiu.

1964.02.08 – odbyło się zebranie organizacyjne kaliskiego  Towarzystwa Miłośników Teatru. Jego prezesem (jak dzisiaj trzeba by rzec: prezesową, prezesiną?) została Irena Pawłowska. 

2014.02.07 – nastąpiła przeprowadzka zajezdni autobusowej KLA z Majkowskiej na Wrocławską. Na terenie nowej siedziby czekało nowe zaplecze techniczne do obsługi i naprawy autobusów, myjnia autobusowa, stacja paliw i dyspozytornia A przed niszczejącą starą zajezdnią rysują się wreszcie – jeśli Miasto zrealizuje swe plany – lepsze perspektywy… 

(ps)