Porady prawne. Jak odbyć karę w systemie dozoru elektronicznego?

Panie Mecenasie, wobec mojego konkubenta sąd orzekł karę 6 miesięcy pozbawienia wolności. Czy istnieje szansa, aby nie musiał odbywać jej w więzieniu? – pisze pani Anna.

   Pani Anno, w przypadku takim jak Pani konkubenta możliwe jest złożenie wniosku o odbycie kary w systemie dozoru elektronicznego. Wniosek taki należy złożyć we właściwym dla miejsca przebywania konkubenta Sądzie Okręgowym. Kodeks karny wykonawczy przewiduje szereg warunków, jakie muszą zostać spełnione, aby sąd mógł orzec możliwość odbywania kary w systemie dozoru elektronicznego. Pierwszym i najważniejszym jest, że orzeczona kara nie może przekraczać jednego roku pozbawienia wolności. Innymi słowy, jeśli sąd orzekł wobec kogoś karę jednego roku oraz jednego miesiąca pozbawienia wolności, to taka osoba automatycznie nie kwalifikuje się do orzeczenia możliwości odbywania kary w tym systemie. Drugą obiektywną przesłanką, która nie jest związana z samym przestępstwem, jest fakt, że odbywaniu kary nie mogą sprzeciwiać się warunki techniczne, w szczególności liczba oraz zasięg dostępnych nadajników i rejestratorów oraz możliwości organizacyjne ich obsługi. Idąc dalej, osoba taka musi mieć stałe miejsce zamieszkania – jest to uzasadnione z tego punktu widzenia, że system dozoru musi być zainstalowany w konkretnym miejscu. Istotnym również jest, aby zgodę na instalację nadajników wyraziły wszystkie pełnoletnie osoby, które zamieszkują ze skazanym. Wreszcie ostatnią, najbardziej cenną przesłanką jest wykazanie przed sądem tzw. pozytywnej prognozy kryminologicznej.

  Wykazanie tej ostatniej przesłanki jest kluczowe z punktu widzenia rozstrzygnięcia sprawy, gdyż właściwe uzasadnienie wniosku pozwoli na jego uwzględnienie. Skazany musi wykazać w tym punkcie, że konflikt z prawem miał charakter incydentalny, osoba zmieniła się, zrozumiała naganność swojego czynu, a odbycie w ten sposób kary spowoduje, że osoba taka więcej nie wróci na drogę konfliktu z prawem. Nie mam wiedzy, jakiego konkretnie czynu dopuścił się Pani konkubent, ale na poparcie tych twierdzeń sugerowałbym przedstawienie dowodów takich, jak chociażby oświadczenie pracodawcy, w którym wskaże on, że skazany jest osobą sumienną, godną zaufania. Jeśli przestępstwo miało związek np. z uzależnieniem od alkoholu, warto załączyć dokument wskazujący na odbycie terapii uzależnień bądź wyrazić chęć odbycia takiej terapii.
Jeśli z formalnego punktu widzenia wniosek zostanie poprawnie złożony, Pani konkubent powinien oczekiwać na termin posiedzenia, które w tych sprawach ma charakter obligatoryjny – skazany musi bowiem być wysłuchany przed wydaniem postanowienia. W międzyczasie może, choć nie musi, być zlecony wywiad środowiskowy przeprowadzony przez kuratora sądowego. Po przeprowadzeniu postępowania sąd wyda postanowienie, w którym uwzględni bądź nie uwzględni wniosku o odbywanie kary w systemie dozoru elektronicznego. Proszę oczywiście pamiętać, że od tego postanowienia przysługuje zażalenie, które należy wnieść w terminie 7 dni od ogłoszenia postanowienia.

  Mam nadzieję, że niniejszy artykuł rozwiał wszelkie Pani wątpliwości. Pragnę jednocześnie wskazać, że ma on ogólny charakter i nie wyczerpuje wszystkich zagadnień związanych z instytucją odbywania kary w systemie dozoru elektronicznego.  

Adw. Krzysztof Liberda