Akademia Wymiaru Sprawiedliwości – jedyna taka uczelnia w Europie

Akademia Wymiaru Sprawiedliwości jest stosunkowo młodą uczelnią, najmłodszą wśród uczelni mundurowych w Polsce, ale już z ogromnym dorobkiem i potencjałem. I co warte podkreślenia – jedyną w Europie uczelnią kształcącą kadry dla Służby Więziennej o statusie Akademii. I nie wyczerpuje to uczelnianych ambicji, ponieważ w perspektywie kilku najbliższych lat bardzo realne staje się osiągnięcie przez AWS statusu Uniwersytetu

Na przełomie 2023 i 2024 roku, w niektórych lewicowo-liberalnych mediach pojawiły się materiały wymierzone w uczelnię i dr Michała Sopińskiego, Rektora-Komendanta Akademii Wymiaru Sprawiedliwości. – Kłamliwe, nieprawdziwe publikacje wywołały zrozumiałe oburzenie środowiska akademickiego: kadry naukowej, pracowników administracji, funkcjonariuszy Służby Więziennej oraz studentów, którzy w liście otwartym zaprotestowali przeciwko kłamstwom, wprowadzaniu opinii publicznej w błąd oraz łamaniu wszelkich standardów przyzwoitości – poinformował mjr dr Konrad Wierzbicki, rzecznik prasowy Akademii Wymiaru  Sprawiedliwości.
Zareagował również Rektor-Komendant dr Michał Sopiński, który w piśmie do Ministra Sprawiedliwości dra Adama Bodnara, odniósł się do wniosku skierowanego do AWS przez Departament Strategii i Funduszy Europejskich w Ministerstwie Sprawiedliwości w sprawie analizy interpelacji złożonych w sprawie uczelni przez dwie kaliskie posłanki – Karolinę Pawliczak oraz Barbarę Oliwiecką. Posłanki twierdzą, że Akademia Wymiaru Sprawiedliwości uzyskała status akademicki dzięki środkom pozyskanym z Funduszu Sprawiedliwości oraz odnoszą się do pokontrolnych zarzutów NIK.

W odpowiedzi rektor wyjaśnił, że w świetle ustawy o Służbie Więziennej Akademia jest jednostką organizacyjną SW, posiadającą osobowość prawną, która w 2021 roku rozszerzyła zakres działalności o kształcenie przyszłych kadr organów wymiaru sprawiedliwości oraz służb realizujących zadania z zakresu bezpieczeństwa publicznego.
Zwrócił uwagę na przeprowadzoną przez Ministerstwo Edukacji i Nauki oraz Komisję Ewaluacji Nauki ewaluację naukową, dzięki której uczelnia uzyskała kategorię naukową „A” w dwóch dyscyplinach – nauk o bezpieczeństwie oraz pedagogice, co umożliwia AWS nadawanie stopnia doktora oraz doktora habilitowanego oraz prowadzenia szkoły doktorskiej. 
Ocena dokonywana była w oparciu o trzy kryteria: poziom naukowy i artystyczny, efekty finansowe badań naukowych oraz wpływ na funkcjonowanie społeczeństwa i gospodarki. „Dzięki wynikom ewaluacji działalności naukowej Uczelnia z mocy prawa stała się uczelnią akademicką, pierwszą uczelnią Służby Więziennej w Europie, która otrzymała uprawnienia do nadawania stopnia doktora oraz doktora habilitowanego” – podkreślił dr Sopiński w liście.
To, oraz fakt, że od 1 października 2023 roku funkcjonuje Szkoła Doktorska świadczy zdaniem rektora o rozwoju uczelni, która planuje otwieranie nowych kierunków i zwiększanie liczby studentów.

Doktor Michał Sopiński przypomniał również o tym, że na stanowisko Rektora-Komendanta został powołany 24 marca 2023 roku uchwałą Senatu Uczelni na pięcioletnią kadencję na podstawie ustawy o  Służbie Więziennej z 9 kwietnia 2010 r. 
„Następnie na podstawie  ustawy z dnia 14 kwietnia 2023 roku o zmianie nazwy uczelni służb państwowych nadzorowanej przez Ministra Sprawiedliwości i o zmianie ustawy o Służbie Więziennej oraz niektórych innych ustaw została wprowadzona na mocy art. 9 ust. 1 szczególna regulacja, zgodnie z którą w roku 2023 Minister Sprawiedliwości w ustawowym terminie powołał dra Michała Sopińskiego  na stanowisko Rektora-Komendanta Akademii Wymiaru Sprawiedliwości na pięcioletnią kadencję, która rozpoczęła się z dniem 1 września 2023 roku. [...]. W świetle powyższego, jakiekolwiek kwestionowanie przez władze publiczne legalności dwukrotnego powołania na stanowisko Rektora-Komendanta dr. Michała Sopińskiego należy uznać za całkowicie nieuprawnione” – czytamy. 
W piśmie rektor odnosi się również do zarzutów podnoszonych we wspomnianych interpelacjach posłanek, odnoszących się do raportu Najwyższej Izby Kontroli wskazującego na brak właściwego nadzoru rektora oraz niegospodarność. Zarzut chybiony, ponieważ kontrola NIK dotyczyła okresu od 1 stycznia 2018 do 30 kwietnia 2022, kiedy dr M. Sopiński nie był nawet pracownikiem uczelni. 

W liście do Ministra Sprawiedliwości dr Michał Sopiński przypomniał także, że Służba Więzienna to kluczowa, odpowiadająca za bezpieczeństwo państwa i obywateli Służba Mundurowa Rzeczypospolitej. Niesie to konieczność posiadania przez funkcjonariuszy SW odpowiednich kompetencji i umiejętności, do czego niezbędne jest odpowiednie zaplecze naukowo-dydaktyczne. I takie Akademia zapewnia.
Obecnie na wszystkich kierunkach studiów Akademii Wymiaru Sprawiedliwości uczy się ponad 800 studentów, a ponad setkę aplikantów kuratorskich przyjęto na prowadzoną przez uczelnię aplikację kuratorską. Grono absolwentów liczy już blisko 2000 osób.
Warto także zaznaczyć, że choć Akademia ukierunkowana jest na kształcenie kadr dla wymiaru sprawiedliwości to realizuje również programy dla studentów cywilnych.
O rozwoju Uczelni, której istotnym ogniwem jest Kampus Mundurowy zlokalizowany w Kaliszu przy ulicy Wrocławskiej, świadczą liczne kontakty z podobnymi placówkami zagranicznymi, które owocują współpracą i wymianą doświadczeń. I tak Akademia od początku istnienia jest członkiem konsorcjum uczelni wyższych oraz instytucji realizujących badania oraz szkolenia w obszarze penitencjarystyki, bezpieczeństwa oraz kryminologii. Członkami EPTA (The European Prison Training Academies) są wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej oraz Rady Europy a kluczowym zadaniem – wymiana doświadczeń oraz wyników badań. 
AWS prężnie współpracuje również z Konfederacją Europejskich Kuratorów Sądowych, ceni sobie współpracę z Norweską Akademią Kształcenia Służb Penitencjarnych i realizuje projekty finansowane z Funduszy Norweskich. Ale na tym nie koniec koniec, ponieważ uczelnia nawiązała również współpracę z Akademią Służby Więziennej Republiki Czeskiej, Przykarpackim Uniwersytetem Narodowym im. Wasyla Stefanyka z Ukrainy, rumuńską Szkołą Szkolenia Funkcjonariuszy Więziennych oraz więziennikami z Francji. 
– Kadra naukowa AWS liczy obecnie kilkaset osób. To wybitni eksperci z zakresu bezpieczeństwa, resocjalizacji, penitencjarystyki, pedagogiki, prawa, zarządzania, politologii oraz nauk o rodzinie. Dotychczasowy, dynamiczny rozwój uczelni utwierdza nas w przekonaniu, że marzenia o Uniwersytecie Wymiaru Sprawiedliwości są absolutnie realne – przyznaje mjr dr Konrad Wierzbicki. (pp)