Kalendarium kaliskie - swego czasu w Kaliszu się działo

Tydzień 36: 6 września – 12 września 2021 Wsch. sł. (12 września) w Kaliszu.: 6.15  Zach. sł.: 19.12

Swego czasu działo się:
1591.09 – rozpoczęto budowę kaliskiego kościoła oo. Jezuitów (dzisiejszego garnizonowego). Przypomnijmy, że inicjatorem i realizatorem projektu sprowadzenia do Kalisz tych zakonników był abp. Stanisław Karnkowski, który wydatnie wsparł finansowo budowę – powstającej prawdopodobnie według projektów Jana Marii Bernardoniego i Józefa Brizio  – świątyni. Wygląd kościoła jezuickiego określały dokładnie zalecenia św. Karola Boromeusza. Pierwowzorem takiego kościoła miała być macierzysta świątynia jezuicka – kościół II Gesu w Rzymie a projekty kościołów jezuickich zatwierdzane były w Rzymie. Bywało jednak, że miejscowe uwarunkowania uniemożliwiały powstanie tak okazałej świątyni, co miało również miejsce w przypadku świątyni kaliskiej. Początkowo zakładano budowę mniejszego kościoła – świadczy o tym relatywnie mniejszy, jeszcze renesansowy portal. Później świątynia rozrastała się. I choć, w stosunku do rzymskiego pierwowzoru, jest nadal skromniejsza to jednak wyznaczyła wzorzec barokowych świątyń jezuickich w Wielkopolsce – świątynia jest wtopiona w pierzeję budynków (budowę stojącego obok kolegium jezuickiego ukończono jesienią tego roku) a do wejścia doprowadza biegnąca prostopadle ulica (dziś jest to uliczka Chodyńskiego).

1831.09.06 – 1. Pułk Jazdy Kaliskiej stoczył pod Kaliszem potyczkę z wojskami rosyjskimi – była to na naszych ziemiach jedna z ostatnich bitew w ramach powstania listopadowego i wnet – po okresie nadziei związanej z działaniami powstańców – do Kalisza powróciła władza rosyjska.

1911 – prof. Stefan Krukowski badał cmentarzysko ciałopalne ze schyłku kultury łużyckiej w Piwonicach. To jeden z nielicznych przykładów prac archeologów podejmowanych przed I wojną na naszych ziemiach. Wspomniane wykopaliska poprzedziły rozpoczęcie na tym terenie przez  Borucha i Majera Klotzów, Layzera Auerbacha i Arona Czarnożyła dużej cegielni Był to największy zakład tego typu – zdolność produkcyjna wynosiła 3 mln cegieł. Inwestorzy trafili „w czas” – w cztery lata później popyt na nie w odbudowującym się po zniszczeniach Kaliszu wzrósł niebotycznie. 

1911 – decyzją rządu gubernialnego nastąpiła zmiana nazwy Kaliskiego Towarzystwa Cyklistów na Towarzystwo Sportowe. Ten zabieg oczywiście nie wpłynął na ciągłość tradycji sportu kolarskiego w naszym mieście.

1921 – kilka atrakcji krajoznawczych Kalisza trafia do oficjalnego inwentarza zabytków co stworzyło precedens objęcia ochroną prawną tych obiektów.

1921 – przy Kościuszki powstaje Nadprośniańska Fabryka Wag i Maszyn Sp. Akc., której współzałożycielem był były prezydent Kalisza Jan Michalski, o którego – czasmi burzliwym – urzędowaniu na prezydenckim stanowisku niedawno mówiłem. To była prężna firma – 60-70 pracowników wytwarzało kilka tysięcy wag rocznie.

1971.09.12 – mszą św. o godz. 12.30 zakończyła się służba Boża w ośrodku księży Orionistów przy ul. Kościuszki 24. Dokonano procesjonalnego przejścia na ul. Polną 8. O godz. 16.00 powitany przez parafian, bp Jan Zaręba dokonał poświęcenia dolnego kościoła Opatrzności Bożej. W tej podniosłej uroczystości oprócz ordynariusza diecezji, wziął udział również przełożony generalny Zgromadzenia Orionistów – ks. Józef Zambarbieri. Oczywiście świątynia w całości nie była jeszcze wykończona i prace nadal miały trwać w górnym kościele. Budowę całej świątyni skończono w październiku roku następnego a jej konsekracja nastąpiła zatem po pięciu latach budowy.