Kalendarium kaliskie

Przed laty w Kaliszu działo się...

Tydzień 9: 27 lutego – 5 marca 2023 r.
Wsch. sł. (5 marca) w Kaliszu.: 6.27 Zach. sł.: 17.32 

1523 – król Zygmunt I Stary redukuje obowiązek m. Kalisza dostarczania na wyprawę wojenną 2 wozów do 1 wozu. Miejmy nadzieję, że nie wynikało to z faktu, że uznał, jakoby z kaliskiej siły bojowej i tak niewielki pożytek.

1833.03.05 – zmarł pułkownik Józef Grzegorz Puchalski, chirurg w Legionach Polskich, inspektor generalny szpitali Księstwa Warszawskiego, właściciel okazałej, wybudowanej ok. 1830 r. a położonej przy Placu Kilińskiego kamienicy. Wcześniejsza kariera w polskim wojsku (i wybuch w tym czasie powstania listopadowego) była prawdopodobnie jedną z przyczyn nieudzielenia Puchalskiemu kredytu na budowę. Na rogu z dzisiejszą ulicą 3-go Maja powstał więc dom – w stosunku do pierwotnych planów - tańszy i mniejszy. No i wygląda na to, że trudy i przeciwności związane z budową „dobiły” pana pułkownika. Możemy się o tym zadumać się przy – istniejącym do dziś – jego grobie na cmentarzu Miejskim.
                                                                                                         
1863.03.02 – w Berlinie zmarł Ludwik Mamroth, kupiec, bankier, przemysłowiec, filantrop, jeden z najwybitniejszych i najpotężniejszych przedstawicieli burżuazji kaliskiej w XIX w. Urodził się w Poznaniu w 1800 roku, dziewiętnaście lat później zamieszkał w Kaliszu. Początkowo handlował przędzą bawełnianą. Od 1828 r. na mocy kontraktu zawartego z Komisją Województwa Kaliskiego uzyskał monopol na handel hurtowy na terenie woj. kaliskiego (z wyjątkiem Częstochowy). W latach 40. i 50. XIX w. prowadził również handel drzewem. Był jednym z założycieli szpitala dla Starozakonnych. Reprezentował gminę żydowską w kontaktach z władzami miasta. 

1973.03.02 – zmarła Alina Szapocznikow, rzeźbiarka i graficzka. Jej ojcem był dentysta Jakub Szapocznikow, a matką Ryfka z domu Auerbach, pediatra. Rodzice w czasie urodzenia Aliny (maj 1926) przebywali w Kaliszu, skąd pochodziła rodzina matki. Na stałe mieszkali w Pabianicach, gdzie Alina uczęszczała do gimnazjum, W 1942 r. trafiła do getta łódzkiego, a następnie kolejno do obozów w Auschwitz, w Bergen-Belsen i czeskim Teresinie. Po wojnie podjęła studia rzeźbiarskie. W latach 1945–1946 praktykowała w praskiej pracowni Otokara Velimskiego. Dalsze studia odbyła w Wyższej Szkole Artystyczno-Przemysłowej w Pradze, studiowała też w Warszawie i Paryżu. W 1951 r. wróciła do Polski. Tworzyła wówczas w obowiązującym duchu socrealizmu. Włączyła się w życie artystyczne, biorąc między innymi udział w konkursach na pomniki: Chopina, Przyjaźni Polsko-Radzieckiej, Bohaterów Warszawy, upamiętniający ofiary Auschwitz, Juliusza Słowackiego. W roku 1963 przeniosła się na stałe do Francji. Początkowo tworzyła uproszczone, ekspresyjne rzeźby figuralne. Z czasem przeszła ku kompozycjom abstrakcyjnym posługując się m.in. odlewami żywego ciała. Motywem dominującym w jej twórczości była apoteoza kobiecości, jako przejawu życia i przedmiotu destrukcji a w jej dziełach nieustannie powracają doświadczenia zdobyte w pracy nad aktem, nad odkrywaniem nieskończonych możliwości i wyrazów ludzkiego ciała (opinia Andrzeja Osęki). Zmarła na nowotwór piersi w sanatorium Praz-Coutant we Francji, cztery lata temu jej imieniem nazwano jedną z nowo powstałych ulic na kaliskim osiedlu Dobrzec. 
 
1993.03.05 – w Słupsku zmarł Mieczysław Kościelniak pseud. Zawrat, grafik, ilustrator, rysownik, malarz. Urodził się w styczniu 1912 r. w Kaliszu, był absolwentem Gimnazjum Humanistycznego im. Adama Asnyka, w którym w 1924 r. miał pierwszą indywidualną wystawę. W 1941 r. aresztowany przez gestapo i osadzony w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu, gdzie potajemnie narysował około 300 rysunków dokumentujących życie codzienne więźniów (rysunki te znajdują się w zbiorach  muzeum w Oświęcimiu). W obozie zaprzyjaźnił się z o. Maksymilianem Kolbe. Był jednym z głównych świadków w procesie beatyfikacyjnym ojca Kolbe. Po zakończeniu wojny w 1946 r. osiadł w Warszawie i powrócił do pracy artystycznej. Uprawiał akwafortę, drzeworyt, miedzioryt, suchą igłę, litografię, akwarelę i malarstwo. Część jego prac znajduje się w zbiorach kaliskiego muzeum. Pochowany jest w Ustce, w kaliskim kościele franciszkańskim znajduje się poświęcona mu tablica, zaprojektowana przez jego brata – Władysława.