Kalendarium kaliskie

Przed laty w Kaliszu działo się...

Tydzień 11: 13 marca – 19 marca 2023 r.
Wsch. sł. (19 marca) w Kaliszu.: 5. 56   Zach. sł.: 17.56

1573 – urodził się Stanisław Łubieński h. Pomian, biskup płocki, podkanclerzy koronny, sekretarz królewski. Po ukończeniu Kolegium Jezuickiego w Kaliszu, gdzie kształcił się w sztuce wojennej oraz prawie, studiował m.in. w Rzymie i Perugii. Od 1591 sekretarz królewski. Uważany za jednego z najwybitniejszych historyków XVII w. Zmarł w kwietniu 1640 r.  O nim i o niektórych innych przedstawicielach rodziny Łubieńskich piszemy więcej w  dziale „Historia”.                                                                                                            

1733.03.16 – w Ostrowitem koło Konina urodził się Józef Przyłuski, jezuita, nauczyciel. Do zakonu wstąpił w 1751 r. dziesięć lat później otrzymał święcenia kapłańskie. Ffilozofię studiował w Ostrogu, teologię w Poznaniu. Od 1770 r. wykładał te przedmioty a także matematykę, teologię moralną i prawo kanoniczne w Kolegium Jezuickim w Kaliszu. Po zamianie kolegium na szkołę Komisji Edukacji Narodowej pozostał na dawnym stanowisku prefekta. Mimo zmniejszonych funduszy okazał się dobrym administratorem i nie dopuścił do upadku szkoły. Wizytator napisał o nim: „Trzebaby wszędzie Przyłuskich przełożonymi robić”. W 1785 r. przeniósł się do Poznania otrzymując tytuł dziekana kapituły poznańskiej. Wcześniej został też kanonikiem kaliskim a w naszym mieście pozostał po nim diariusz szkoły prowadzony od 1773 r. Zmarł w Poznaniu w październiku 1810 r.

1803.03.20 – w Kaliszu urodził się Kajetan Józef Kostecki, lekarz. Ukończył Szkołę Wojewódzką Kaliską. W latach 1858-59 pracował na etacie lekarza w szpitalu św. Trójcy. Wówczas zatrudniano tam 15 lekarzy, 30 felczerów, 16 akuszerek oraz 2 lekarzy… weterynarii. W 1859 r. Kajetan Kostecki został mianowany lekarzem powiatu kaliskiego. Zmarł we wrześniu 1873 r. w Kaliszu. 

1913.03.20 – kaliscy lekarze wystąpili do władz z petycją o zarejestrowanie statutu Kaliskiego Towarzystwa do Walki z Gruźlicą. Petycję podpisali: Stanisław Butkiewicz, Telesfor Kożuchowski, Alfred Dreszer, Stanisław Orgelbrand oraz Feliks Krzymuski. Rejestracja towarzystwa została dokonana 29 marca 1913 r. Przewodniczącym Zarządu Towarzystwa był aż do śmierci w 1934 r. dr Feliks Krzymuski. Kierował on powstałą wtedy przychodnią przeciwgruźliczą, on też zorganizował w zniszczonym przez Niemców w sierpniu 1914 r. Kaliszu służbę zdrowia i reaktywował działalność Towarzystwa Przeciwgruźliczego i przychodni. Powstały też prewentoria przeciwgruźlicze w Sokołówce i Krzyżówkach. Kolejną inicjatywą Towarzystwa i doktora Krzymuskiego – niestety ostatecznie nie zrealizowaną – była próba stworzenia w lesie na Wolicy sanatorium przeciwgruźliczego.                                                       

1933.03.19 – w Oświęcimiu urodził się Józef Łoboz – krajoznawca, przewodnik turystyczny oraz przodownik turystyki pieszej i górskiej członek władz Zarządu Wojewódzkiego PTTK w Kaliszu. Brał udział w opracowywaniu i wytyczaniu szlaków turystycznych na trasach Kalisz-Gołuchów, Kalisz-Chełmce, opracował schematyczne opisy pozostałych szlaków pieszych ówczesnego województwa. Był współautorem okolicznościowych wydawnictw związanych z turystyką regionalną. W 1980 r. został wpisany do Złotej Księgi Działaczy PTTK woj. kaliskiego. Zmarł w maju 1997 r. w Kaliszu, pochowany jest na cmentarzu tynieckim.

1943.03.15 – w Kaliszu zmarł Władysław Dołęga-Otocki, uczestnik powstania styczniowego, Honorowy Obywatel Miasta Kalisza (1938). Urodził się w maju 1846 r., a przypomnienie postaci kolejnego sędziwego weterana walk z 1863 r. wpisuje się niejako w obchodzoną przecież niedawno w Kaliszu 160 rocznicę wybuchu tego patriotycznego zrywu.