Kalendarium kaliskie

Przed laty w Kaliszu działo się...

Tydzień 21: 22 maja – 28 maja 2023 r.
Wsch. sł. (28 maja) w  Kaliszu: 4. 39        
Zach. sł.: 20.50

1783 – kolejnym współwłaścicielem Majkowa został Wojciech Lipski herbu Grabie z Lewkowa a po nim Tekla z Lipskich Stawska. Wtedy też wzniesiono pierwotną postać obecnego majkowskiego dworku, który zastąpił XVII-wieczny (…) dwór wkoło oblepiony gliną i wapnem otynkowany (…) z włoska budowany, o jednym kominie, stolec tylko murowany i na wierzchu nadmurowany. Dach z włoska gontami podbity, w dachu cztery okna. W następnym stuleciu nowy budynek został częściowo przebudowany przez kolejnych właścicieli – Alfonsynę i Alfonsa Gutowskich. A w dalszych latach dworek powiększono jeszcze o parterowe skrzydła boczne. 

1783 – spłonął położony na Nowym Rynku, tuż nad kanałem Babinki kościółek p.w. św. Jakuba. Przynajmniej wiek wcześniej ufundował go, a może i wybudował, kaliszanin Jakub Hojnowski – stąd pewno wezwanie świątyni. Pieczę nad nim sprawowali kanonicy z pobliskiego kościoła św. Mikołaja. Kościółek był niewielki choć wyposażony w aż trzy ołtarze. Z tytułu położenia nad kapryśną czasami rzeką raz po raz zalewany był powodziową falą a, już mocno przez to zniszczony i grożący zawaleniem, obiekt ostatecznie… spłonął we wspomnianym pożarze. Uratowane deski przeznaczono wtedy na parkan, którym ogrodzono istniejący wokół świątyni mały cmentarz – miejsce pochówku mieszkańców okolicy. A kiedy na plac – zwany wówczas placem św. Mikołaja – przenoszono targowisko miejskie – cmentarzyk zlikwidowano a w miejsce kościółka  postawiono małą murowaną kapliczkę. Ale i ona zniknęła z rynkowej przestrzeni – nowe miejsce znalazła sobie po prawej stronie od wejścia do kościoła św. Mikołaja. 

1793 – w Kaliszu urodził się Dawid Flamm, lekarz i naukowiec. Po studiach w Berlinie (doktorat) i w Warszawie rozpoczął praktykę w Królestwie Polskim. Osiedlił się w Kaliszu – m.in. w jego domu w październiku 1829 r. zatrzymał się będący przejazdem w Kaliszu Fryderyk Chopin. Później Flamm przeniósł się do Warszawy. W 1837 jako pierwszy na ziemiach polskich wykonał zakończone sukcesem cesarskie cięcie. Był też autorem wielu publikacji z dziedziny położnictwa i ginekologii. W 1862 r. przeniósł się do Hamburga gdzie cztery lata później zmarł. Jego synem był uznany prawnik – Filip.
 
1793 – powstaje loża „Sokrates pod trzema płomieniami” założona przez wolnomularzy pruskich, przekształcona następnie w lożę „Hesperus”, która w 1802 r. założyła w Kaliszu kapitułę niższą Johannes zu Felsen (Jana pod Opoką). Na jej czele stał Ferdynand von Fiebig. Masoneria była popierana przez władze pruskie, które liczyły, że będzie ona narzędziem pomocnym w nadawaniu miastu nad Prosną niemieckiego charakteru. Członkami tych lóż początkowo osoby narodowości niemieckiej – urzędnicy, kupcy, rzemieślnicy, a nawet duchowieństwo ewangelickie, z czasem Polacy stanowili około trzecią część „braci’’, głównie niższych stopni. Z czasem kaliska loża uległa dalszej polonizacji. Loże w miastach Królestwa likwidowano z prikazu cara po roku 1820. 

1853.05.23 – zmarł, urodzony w Bawarii w 1792 r., Franciszek Ignacy Reinstein. Z Kaliszem związany był w latach 1821-53, kiedy pełnił funkcję budowniczego województwa a później guberni. Zaprojektował – w stylu klasycyzmu – kilkadziesiąt budowli o charakterze publicznym, mieszkalnym oraz zabudowania fabryczne. Jego „reprezentacyjnymi” dziełami są m.in. pałac Komisji Województwa Kaliskiego (pałac „Gubernatorów” – ob. Starostwo), zabudowania fabryki Repphana, Rogatka Wrocławska, kamienice Puchalskiego i Przechadzkiego czy most Kamienny. Więcej o jego dokonaniach – ale i intrygujących fragmentach z jego życiorysu – pisaliśmy już w „Życiu Kalisza” sporo, odsyłamy do archiwum.

2013.05.27 – zmarł, urodzony w 1935 r., Bohdan Adamczak, nestor kaliskiego dziennikarstwa, poeta, pisarz, członek grupy poetyckiej „Wierzbak”, autor tomu opowiadań „Czerwony dom”. W latach 1960-67 był redaktorem naczelnym „Ziemi Kaliskiej”, współorganizatorem Salonu Ziemi Kaliskiej i – to w ostatnich dniach szczególnie interesująca wiadomość – Kaliskich Spotkań Teatralnych.