Kalendarium kaliskie

Przed laty w Kaliszu działo się...

1783.05.31 – papież Pius VI dokonał w Rzymie koronacji kopii obrazu Świętej Rodziny, udzielił również zgody na koronację oryginału w Kaliszu, która, z uwagi na potrzebę odbudowania świątyni po katastrofie budowlanej z sierpnia 1783 r., odbyła się trzynaście lat później. Wiara w moc św. Józefa Kaliskiego miała swój początek w XVII w. po cudownym uzdrowieniu sołtysa z podkaliskiej wsi, który w podzięce rzeczony obraz do kolegiaty ufundował. Kolejne cudowne wydarzenia związane ze św. Józefem Kaliskim i Świętą Rodziną były skrupulatnie odnotowywane przez kolejnych proboszczów kolegiaty co dwa wieki później skutkowało wspomnianą oficjalną koronacją w Watykanie. 

1793 – dekretem króla pruskiego Fryderyka Wilhelma województwo kaliskie wcielono do Rejencji Pruskiej. Nowi „gospodarze” (zaborcy) od razu wzięli się za przysłowiowe „pruskie porządki” jedną z pierwszych administracyjnych ich decyzji, podjętą w tym samym roku, było włączenie w granice miasta przedmieść Wrocławskiego i Toruńskiego.

1793 – z polecenia pruskiego ministra wojny do Kalisza przybyła komisja budowlana, która – pod przewodnictwem majora Schacka – przeprowadziła przebudowę lewego skrzydła kolegium pojezuickiego z przeznaczeniem na pomieszczenia Korpusu Kadetów. Projekt takiej przebudowy, której rezultaty oglądamy do dzisiaj na narożniku ulic Kolegialnej i Łaziennej, przygotował Dawid Gilly. A Korpus Kadetów – kaliska inauguracja jego działalności przypadła na 1795 r. – był jednym z elementów zniemczania Polaków i przygotowywał do służby w wojsku pruskim. Choć nie można mu też odmówić zasług na niwie oświatowej.

1793 – po rozwiązaniu zakonu Kanoników Regularnych Ducha Świętego (Duchaków) ich istniejący od końca XII w. a odbudowany po pożarze w połowie wieku XVII kościółek na Toruńskim Przedmieściu przejęli – wraz z klasztorem szpitalnym – na kilka lat Bonifratrzy czyli Zakon Szpitalny Świętego Jana Bożego. Ich kaliskim przełożonym był lekarz i popularyzator wiedzy medycznej – Ludwik Perzyna. Kościół posiadał wieżę i 5 ołtarzy, klasztor był dwupiętrowy, murowany. Następnie – po niezrealizowanym projekcje przekazania go gminie greckiej – przejęty został przez parafię św. Mikołaja. W 1878 r. coraz bardziej niszczejącą świątynię ostatecznie rozebrano.

1883.06.04 – zmarł, urodzony w 1811 r., Józef Łoś-Bielecki, poeta, reporter, nauczyciel w Wyższej Szkole Realnej w Kaliszu. Współpracownik redakcji „Kaliszanina”. Prawdopodobnie był autorem poematu heroikomicznego Kaliszaniada (1882), którego druk wstrzymano „ze względów cenzuralnych”. Ciekawe, co też niecenzuralnego wyrabiali w tym dziele kaliszanie? Może gdzieś się zachował choć rękopis… 

1893.05.30 – w Kaliszu urodził się Dawid Szymon Edward Rozenthal (Rozental). Dyplom lekarski uzyskał w 1922 r. rok później został lekarzem w Kaliskim Szpitalu Starozakonnych. Przyjmował jako lekarz chorób wewnętrznych i dziecięcych w gabinecie prywatnym przy pl. Kilińskiego 2 a później przy pl. 11 Listopada 19. Zatrudniony był też w Kasie Chorych (1929). Należał do Kaliskiego Towarzystwa Przeciwgruźliczego i Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego (był skarbnikiem). Z Kalisza „wymeldowany” w październiku 1939 r., zmarł (zginął?) w Warszawie w kwietniu 1943. 

1923.06.02 – do miasta nad Prosną przybył kaliszanin Stanisław Wojciechowski, Prezydent RP. Na posiedzeniu Rady Miejskiej nadano mu Honorowe Obywatelstwo Miasta Kalisza. Trzy miesiące później był również gościem na Zjeździe „Wychowańców” Szkół Kaliskich, o którym to wydarzeniu więcej napiszemy w stosownym czasie.  Wojciechowski powtórnie gościł w Kaliszu w czerwcu 1928 r. na kolejnym zjeździe absolwentów swojego gimnazjum ale wtedy już ze statusem byłego prezydenta.