Kalendarium kaliskie

Przed laty w Kaliszu działo się...

1814.06.15 – W Środzie Wlkp. urodził się Piotr Kobyliński, ksiądz, działacz społeczny, publicysta. W latach 1839-42 wikariusz parafii św. Mikołaja, a następnie w  parafii NMP. W 1844 r. został proboszczem w Dobrzecu, gdzie zaangażował się w działalność społeczno-patriotyczną i oświatową. Pomagał m.in. w przerzucie przez granicę ochotników do powstania przygotowywanego przez Ludwika Mierosławskiego. Aresztowany i skazany na zsyłkę na Sybir, karę tę zamieniono na 3-letnie uwięzienie w klasztorze na Litwie, W  1849 r. powrócił na probostwo w Dobrzecu i nadal angażował się w działalność społeczno-patriotyczną i oświatową wśród parafian, a później pracę badawczą (prowadził poszukiwania grobu księcia Mieszka III) i publicystyczną (autor artykułów historycznych poświęconych m.in. Kaliszowi. Zmarł w Błaszkach w maju 1896 r. pochowany jest na miejscowym cmentarzu.

1784 – Kalisz posiadał od dawna urząd kata. Mistrz otrzymywał pensję roczną 200 zł. W przydziale obowiązków służbowych otrzymał m.in. torturowanie podejrzanych, wykonywanie wyroków skazujących na wygnanie, kar chłosty, kar hańbiących lub okaleczających oraz kary śmierci. Chyba nie był ulubieńcem kaliszan – nawet tych, którzy nie mieli nic na sumieniu – dlatego jego dom stał na uboczu przy murach miasta za bramą Piskorzewską. Wówczas „mistrzem szerokiego pola”, bo i tak nazywano tych dżentelmenów, był Niemiec (kroniki nie notują w Kaliszu ani jednego Polaka zajmującego się tym zawodem) Johann Gotlieb Kraysel. Trzeba jednak uczciwie przyznać, że kat wykonywał także czynności bardziej niż wspomniane wyżej użyteczne – sekwestrował biegające po rynku świnie oraz usuwał z ulic padlinę...

1784 – w wynajętym mieszkaniu przy Mariańskiej istniała szkoła akuszerek, funkcjonująca tam jeszcze przez dwie dekady,  Wymowne jest jednak zestawienie niektórych zarobków – pracujące w wyuczonym zawodzie absolwentki tej szkoły zarabiały zaledwie jedną czwartą przedstawionej w notce wyżej stawki dla kata. Wychodzi na to, że profesjonalną pomoc przy narodzinach ceniono niżej niż równie niewątpliwie profesjonalną pomoc (niektórym) przy zejściu z tego łez padołu. 

1784 – Komisja Dobrego Porządku nakazała wybrukowanie wspomnianych akurat w poprzednich notatkach ulic Mariańskiej (czyżby motywacją było zachęcenie młodych panien do wstępowania do mieszczącej się tam szkoły? – patrz wyżej) i Piskorzewskiej. Obecnie (prze)prowadzone remonty tych m.in. ulic na szczęście nie wynikają z nakazów srogiej komisji a z – właściwego kaliszanom – poczucia estetyki, prawda?

1784 – ta sama Komisja Dobrego Porządku zobowiązała miasto do wysłania dwóch uczniów do szkoły lekarskiej Akademii Krakowskiej oraz do utrzymania ich przez okres nauki. Rozumiemy ideę stypendium fundowanego, ale, żeby jeszcze trzeba było „nakazywać” młodym kaliszanom studiowanie medycyny? To nie był, jak obecnie, „sam z siebie” mroczny przedmiot pożądania wielu maturzystów?

1784 – w Kaliszu pracowało 48 przedstawicieli rzemiosła spożywczego, 8 włókienniczego, 28 skórzanego, 18 drzewnego, 19 metalowego,16 budowlanego oraz 8 innych cechów. Zatem „działo się” w temacie produkcji a przecież prawdziwy boom przemysłowy trafił nad Prosnę dopiero prawie pół wieku później…

1784 – w związku z uporczywym uchylaniem się Żydów od płacenia podatków, władze miejskie w asyście wojska przeprowadziły egzekucje wyroków sądowych w stosunku do gminy żydowskiej. Wyglądało to zapewnie groźnie – ale czy przyszło wówczas komuś do głowy nazwać te działania antysemickimi? – nie sądzę…

1794 – rząd pruski zamknął dawne archiwum grodzkie. W zamian utworzono nowe archiwum z ksiąg ziemskich i grodzkich kaliskich oraz konińskich. Zaczęły się więc porządki nowego – po II rozbiorze Polski – władcy w Kaliszu, który tymi działaniami dążył do oddzielenia archiwaliów z czasów państwa polskiego od bieżącej dokumentacji.
 
1954.06.11 – instruktor spadochronowy Aeroklubu Ostrowskiego Jerzy Kubaczewski jako pierwszy Polak ustanowił rekord świata w skoku na celność lądowania z wysokości 600 m, w tym roku utworzono oficjalnie lotnisko w Michałkowie, które zastąpiło wówczas istniejące od 1914 r. lotnisko Aeroklubu Ostrowskiego z podostrowskiego Zacharzewa.

Foto: ulica Piskorzewska