Kalendarium kaliskie

Przed laty w Kaliszu działo się...

1774.09 – pojezuicką drukarnię wydzierżawiono Wiktorowi Wargawskiemu, który prowadził ją – pod nazwą Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej – do listopada 1781. Wkrótce tłocznia uzyskała monopol na druk podręczników szkolnych dla Wielkopolski i Prus.

1784.09 – mając na uwadze bezpieczeństwo przeciwpożarowe władze Kalisza wydały nakaz zamiany poszycia dachów na ogniotrwałe.

1834.09 – „szybkobiegacz” Hieronim Pawłowski w ogrodach bernardyńskich przebiegł odległość równą 11 wiorstom i 300 sążniom (ok. 13 km) a następnie ponownie oczarował publiczność i trasę od Rogatki Wrocławskiej do komory celnej w Szczypiornie pokonał w 48 minut. W biegu Ptolemeusza łapał by się na „pudło”, jak nic. A jego wyczyny na tyle zaintrygowały niektórych kaliszan, że wkrótce, jak zanotował później Chodyński, Karolina Penekert z mężem odbyli kurs szybkobiegania i puszczali fajerwerki.

1834 – urodził się Michał Piotrowicz Daragan, gubernator, rzeczywisty radca stanu, senator. Od 1883 przez blisko 20 lat pełnił funkcję gubernatora w Kaliszu. Okres ten w dziejach miasta charakteryzował się złagodzeniem cenzury oraz wieloma ważnymi inwestycjami tj. budową ratusza, teatru, połączenia kolejowego z Warszawą i innymi miastami imperium. Upiększył park, jego pozytywny stosunek do mieszkańców skutkował licznymi oskarżeniami o polonofilstwo, co okupił zdjęciem przez władzę zwierzchnią ze stanowiska. Więcej o  tej postaci każdy pewno słyszał – i my o niej pisaliśmy sporo w Życiu Kalisza.

1834 – dawne pomieszczenia poklasztorne franciszkanek przy dzisiejszych ulicach Rzeźniczej i św. Stanisława, od pewnego czasu służące jako jatki rzeźnicze, przerobiono na jatki chlebowe, pół wieku później wprowadzono tam także sprzedaż owoców i warzyw. Natomiast również w 1834 r. licząca niespełna 100 osób kaliska społeczność tzw. Greków – a ściślej rzecz biorąc – Macedończyków wyznania greckiego obrządku orientalnego zrezygnowała z użytkowania mieszczącej się też w tym kompleksie od 1818 r. swojej cerkwi. Jej patronem był św. Atanazy. Członkowie gminy wpłacali składki na rzecz adaptacji świątyni, bogatsi czynili szczodre zapisy. Budynek poważnie przebudowano ale mimo ofiarności wyznawców obiekt się szybko dekapitalizował. „Grecy” zaczęli się więc modlić w dopiero co oddanej do użytku cerkwi wojskowej w „Sali musztry” na Łaziennej. Natomiast pięć lat później zniszczoną byłą świątynię grecką wraz z przyległymi zabudowaniami sprzedano na licytacji Ksaweremu i Annie Rogowskim. 

1834 – przeprowadzono remont Rogatki Warszawskiej, Pierwszy budynek rogatki, którego wizerunek niestety nie zachował się, zbudowano – jeszcze według projektu Sylwestra Szpilowskiego – przed 1821 r. Ale pięć lat później, kiedy postanowiono zbudować bity trakt z Kalisza do Szczypiorna i konieczne było uporządkowanie Przedmieścia Wrocławskiego, usytuowany tuż przy murze klasztornego podwórza oo. Reformatów obiekt rozebrano. Jednocześnie polecono wzniesienie nowej – z wykorzystaniem materiałów pochodzących z rozbiórki budynku – rogatki. Prace projektowe powierzono Franciszkowi Reinsteinowi. Ten przygotował projekt oraz opracował kosztorys robót ale zbyt bogaty w detale projekt, i pewno wysokie koszty, nie przypadły do gustu władzom zwierzchnim i budowniczemu generalnemu. Po kilku korektach obiekt w końcu w 1928 r. stanął, ale już po kilku latach trzeba było, jak się okazuje, jego wygląd poprawić.  

1834 – W związku z przygotowaniami do przyjazdu cara Mikołaja I i króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III przeprowadzono w Kaliszu generalne liftingi wielu obiektów. Oprócz wspomnianej cerkwi na Łaziennej rozpoczęto budowę teatru tzw. zjazdowego i odwachu (pisaliśmy o tym w ubiegłym tygodniu), na polanie przed pałacem Komisji Wojewódzkiej ustawiono dużą ozdobną plenerową jadalnię, odremontowano rogatkę Wrocławską (patrz wyżej), pomalowano większość kamienic itp.

1834 – przedsiębiorcy Beniamin Pohl i Henryk Clasen zamykają swoje włókiennicze fabryki leżące przy Babince w pobliżu Nowego Rynku. Działalność spółki zapowiadała się obiecująco ale panowie – jakbyśmy dziś powiedzieli – zbyt jednak „poszli  w konsumpcję”. Przenieśli się w okolice Grodna, a część posesji sprzedali farbiarzowi Edwardowi Schnerrowi. Dwa lata później swą obłożoną długami fabrykę sprzedali miejscowemu przedsiębiorcy Buhlemu, a cała ta transakcja skończyła się głośnym procesem.

1964.09.13 – zmarł, urodzony w Kaliszu w 1880 r.  Aleksander Abramski, lekarz dermatolog, absolwent kaliskiego Gimnazjum Filologicznego i wydziału lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego. Pracował m.in. w warszawskim szpitalu dziecięcym zastępując tam przez pewien czas dr Janusza Korczaka. Po II wojnie wrócił do Kalisza podejmując pracę w przychodniach rejonowych i w szpitalu na Toruńskiej. Pochowany jest w Kaliszu na cmentarzu Miejskim.