Kalendarium kaliskie

1685.01.21 – w Sandomierzu zmarł, urodzony na Wołyniu w 1613 r., Andrzej Kanon  - poeta i pedagog.  W latach 1634-37 studiował w kaliskim kolegium filozofię, które to lata upamiętnił w wierszu Poema de pholosophii curricuuli trennio. Kalisz był także jednym z etapów jego działalności pedagogicznej w późniejszym okresie. Wśród jego licznych utworów literackich wymienić także należy Lyricorum libri IV…, w którym dał pokaz mistrzowskiego opanowania łaciny (pisał wyłącznie w tym języku), a które to dzieło traktowano jako – dziś powiedzielibyśmy – lekturę obowiązkową w ówczesnych szkołach

1885.01.25 – w Piaskowicach (obecnie część Zgierza) urodził się architekt Janusz Józef Dzierżawski. W 1909 r. był współzałożycielem działającego w Kaliszu Biura Architektoniczno-Budowlanego. Do najbardziej znanych realizacji projektowo-budowlanych tej spółki zaliczyć można projekt i realizację przytułku żydowskiego na Stawiszyńskiej, nadzór i zapewne projekt gmachu Kaliskiego Towarzystwa Pożyczkowo-Oszczędnościowego przy obecnej ulicy Kościuszki,  projekt rozbudowy  oraz prowadzenie budowy „Hydropatii” w parku. Godna uwagi jest też działalność „mundurowa” Dzierżawskiego – w 1905 r. służył  w  5 pułku Huzarów Aleksandryjskich, ale w grudniu 1918 r. wstąpił już do II Korpusu Polskiego. Po bitwie pod Kaniowem  w maju  1918 r.   dostał  się  do  niewoli, z której zbiegł. Następnie  dotarł do Kalisza, gdzie we wrześniu  1918 współtworzył Straż Obywatelską, zostając jej  komendantem.  W 1920 r. walczył – jako ochotnik – z bolszewikami. Później kontynuował pracę jako architekt oraz zaangażował się działalność gospodarczo-handlową. Działał także społecznie -  m.in. był komendantem kaliskiej Straży Pożarnej. W 1925 r. przeprowadził się wraz z rodziną do Warszawy. W czasie okupacji działał w AK, zmarł w lipcu 1944 r. 

1915.01.20 – w Kaliszu zmarł Józef Chrzanowski - polsko-rosyjski architekt,  inżynier gubernialny guberni kaliskiej i inżynier miejski Kalisza. Urodził się w 1844 r. w  Tule, z rodzicami przeniósł się do Wilna. Później studiował w Szkole Budowlanej w Petersburgu, pracował na budowie linii kolejowych w Rosji. W 1875 r. został przeniesiony do Kalisza, w którym zatwierdził, korygował i nadzorował budowę kilkuset obiektów. Był autorem projektów m.in.  kaliskiego ratusza, strażnicy i aresztów na Nowym Rynku i na Harcerskiej,  teatru, szkoły na Kościuszki itd. Udzielał się też społecznie, m.in. jako kurator ochronki prawosławnej, członek zarządu  Resursy, członek Ochotniczej Straży Pożarnej i Towarzystwa Ratowania Tonących (późniejszego KTW). Był właścicielem działki na rogu ulic Młynarskiej i Staszica, prawdopodobnie także projektantem wybudowanej na niej kamienicy

1935.01.20 – w Kaliszu zmarł Aleksander Oskar Fibiger - syn cukiernika Karola Reinholda i bratanek Gustawa Arnolda I. W 1899 r. wraz z bratem Karolem utworzyli (róg Polnej i Górnosląskiej) Parową Fabrykę Fortepianów i Pianin „Apollo”. Dość ostentacyjnie, również w ogłoszeniach prasowych, dystansowali się od -  bardziej przecież znanej - fabryki wuja (a później kuzyna). Ich nieduża firma zdobywała medale na wystawach, m.in. w W-wie na pierwszej wystawie Muzycznej. Struny do instrumentów produkowali ponoć  z jelit zwierzęcych. Bracia pochowani są na kaliskim cmentarzu ewangelickim

1945.01.22 – do Kalisza zbliżał się nieuchronnie front zatem w domu Mieczysława Rosińskiego przy ul. Garbarskiej odbyło się spotkanie przedstawicieli kaliskiej lewicy, którzy powołali Kaliski Powiatowy Komitet Ludowy jako tymczasowy organ władzy polskiej w mieście i powiecie 

1945.01.23 - ok. godziny 18.00 miasto zostało zajęte przez oddziały Armii Czerwonej  – wojska pancerne wchodzące w skład I Frontu Białoruskiego. Bezpośredni udział w walkach wziął  708 Samodzielny Batalion Łączności kapitana Mikołaja I. Sienko (w 1965 r. dostał Honorową Odznakę m. Kalisza) wspomagany na skrzydle wojskami 1 Frontu Ukraińskiego. Rosjanie przełamali opór – raczej symbolicznie broniących miasta - żołnierzy niemieckiej Grupy Armii „A”. Kalisz liczył wówczas 42926 mieszkańców. Tej samej nocy grupa przedstawicieli: PPR, PPS, SD i Sl zbiera się w ratuszu tworząc pierwszy tymczasowy organ władzy – osiemnastoosobowy Kaliski Powiatowy Komitet Ludowy. Jeszcze przed obradami przejęli oni drukarnię gdzie wydrukowano stosowną odezwę. Dwa dni później Komitet powołuje Zarząd Miejski z prezydentem dr Bronisławem Koszutskim oraz dwoma wiceprezydentami – z PPR i z PPS. W Kaliszu zapanował więc oto nowa władza

1945.01.23 – w szpitalu obozowym w Niemczech zmarł – urodzony we Lwowie w listopadzie 1889 r. – gen. Franciszek Alter. Walczył z bolszewikami, później był dowódcą „kaliskiej” 25 Dywizji Piechoty, brał udział  w wojnie obronnej w 1939 r., dostał się do niewoli. Spoczywa na cmentarzu obozowym w Murnau ale jego symboliczny grób znajduje się na kaliskim cmentarzu Miejskim