Kalendarium kaliskie

Przed laty w Kaliszu działo się...

Tydzień 10: 3 marca – 9 marca 2025 r.    
Wsch. sł. (9 marca) w Kaliszu: 6.18   
Zach. sł.: 17.39

1725.03.01 – w Rzymie zmarł Walenty Queck (Kwek) – jezuicki wykładowca. Urodził się w 1641 r. w Prusach Królewskich, studiował w Krakowie – gdzie też wstąpił do zakonu – i w Kaliszu. Później w kolegium kaliskim był wykładowcą etyki i matematyki. W 1691 r. podjął obowiązki rektora kolegium. Wnet został też prowincjałem prowincji polskiej oo. Jezuitów W 1700 r. pełnił obowiązki rektora w Krakowie, pod koniec życia pracował w Rzymie.

1835.03.06 – w Turku urodził się Ludwik Grossman – ps. W. Horejszo. polski kompozytor, dyrygent, pianista i organista. Gimnazjum ukończył w Kaliszu, nad Prosną uczył się też  gry na fortepianie i na skrzypcach. Naukę muzyki kontynuował w Warszawie a od 1854 r. przebywał przez 3 lata w Berlinie, gdzie studiował kompozycję i uczęszczał na uniwersytet. Po powrocie do Warszawy koncertował i dyrygował chórami, uczył też muzyki. Utrzymywał kontakty ze światem muzycznym Europy i U.S.A., kilkakrotnie przebywał też w Paryżu. zmarł w 1915 r. w Wiesbaden.

1855.03.02 – w Kaliszu w żydowskiej rodzinie kupieckiej urodził się Adolf Peretz (ps. Ignotus) – finansista, kupiec i publicysta. Kształcił się w chederze, w polskich szkołach, a ostatecznie ukończył Akademię Handlową we Wrocławiu. Podjął pracę w kilku bankach aż wreszcie  wraz z bratem Leopoldem założył własny bank pod firmą Adolf Peretz i S-ka prowadząc go aż do roku 1920. Był wybitnym specjalistą w dziedzinie bankowości. Przez całe życie utrzymywał kontakty z rodzinnym miastem, w 1911 r. założył w Kaliszu na Stawiszyńskiej Dom Starców im. Szymona i Żanety Peretzów. Był inicjatorem powstania Towarzystwa Pomocy Wzajemnej byłych Wychowanków Szkół Kaliskich. Pod koniec życia wykładał w Wyższej szkole Dziennikarskiej w Warszawie. Został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł w Warszawie we wrześniu 1933 r. , pochowany jest na cmentarzu żydowskim przy Okopowej

1855.03.08 – w Drużbicach urodził się Józef Bronisław Szafnicki – proboszcz kościoła w Kokaninie, następnie pasterz parafii na kaliskim Rypinku gdzie realizował – podjęte przez poprzednika – dzieło budowy nowej świątyni pw. św. Gotarda. We wspomnieniach mieszkańców parafii jawił się jako bardzo wykształcony człowiek i doskonały mówca, znający język hebrajski oraz mojżeszową religię i obyczaje. Przyjaźnił się z bogatą inteligencją żydowską co skutkowało pomocą finansową Żydów przy budowie… katolickiej przecież świątyni. Był katechetą w kaliskich szkołach, przyjaźnił się m.in. z braćmi Gillerami. Zmarł w grudniu 1919 r. w Kokaninie, jest  pochowany na tamtejszym cmentarzu.

1935.03.02 – w Kaliszu urodził się Bogumił Kunicki (zwany Maćkiem) – muzealnik, dziennikarz i regionalista. Absolwent liceum im. T. Kościuszki, studia ukończył na UAM. Pracował jako nauczyciel historii następnie organizował i prowadził Muzeum Ziemi Kaliskiej. Jako dyrektor tej placówki kontynuował rozbudowę i modernizację Muzeum. Pracował też w redakcji „Ziemi Kaliskiej” publikując tam m.in. „Ballady kaliskie” zebrane i wydane następnie w formie książkowej przez KTPN.  Był członkiem PZPR, w której pełnił szereg funkcji. W 1977 r. objął stanowisko dyrektora muzeum w Łomży, ostatnie trzy lata życia był adiunktem kustosza Muzeum Narodowego w Warszawie. Tam zmarł w czerwcu 1990 r. i tam też go pochowano.

1965.03.02 – w Warszawie zmarł, urodzony w 1886 r., Klemens Puchniewski – aktor, kilka sezonów przed I wojną występował w Teatrze Miejskim w Kaliszu. Lubiany w środowisku aktorskim gdzie nazywany był Puchciem. Ceniony jako doskonały sufler. Pochowany na Starych Powązkach.

1995.03.06 – w Kaliszu zmarł, urodzony w Opatówku w 1922 r., Zbigniew (Zdzisław) Kantorski - fotograf i fotoreporter. Jego rodzice prowadzili przed I wojną w Kaliszu znany zakład fotografii artystycznej ale Zbyszek był raczej typem fotoreportera-dokumentalisty. Pojawiał się wszędzie tam, gdzie działo się w Kaliszu coś ważnego. Pracował w „Ziemi Kaliskiej” –  … „jego, z daleka rozpoznawalna, lekko zgarbiona sylwetka – w ulubionym bereciku, czarnym golfie, krótkiej kurteczce i ogromnych butach – mocno wrosła w obraz miasta lat siedemdziesiątych”. Pochowany jest na cmentarzu Miejskim.  

1995.03.07 – w Warszawie zmarł, urodzony w Moskwie we wrześniu 1900 r., Kazimierz Wiłkomirski wiolonczelista, dyrygent, kompozytor i pedagog, Debiutował w 1913 r. u boku ojca Alfreda. Razem z rodzeństwem Michałem i Marią tworzył Trio Wiłkomirskich koncertujące wielokrotnie w Kaliszu,  W latach 1921-25 był nauczycielem w kaliskiej Szkole Muzycznej  później został profesorem i kierownikiem katedry w PWSM w Warszawie. Koncertował w kraju i zagranicą. Komponował utwory symfoniczne, kameralne oraz wokalno instrumentalne. Honorowy Obywatel Kalisza, członek honorowy Kaliskiego Towarzystwa Muzycznego oraz Kaliskiej Orkiestry Symfonicznej. Pochowany jest na Starych Powązkach.