Kalendarium kaliskie

Przed laty w Kaliszu działo się...

Tydzień 17: 21 kwietnia – 27 kwietnia 2025 r.    
Wsch. sł. (27 kwietnia) w Kaliszu: 5.29  
Zach. sł. 20.02

1425.04 – przy dokumencie z tego roku zachowała się druga spośród znanych pieczęci miasta – tzw. pieczęć rajców. Przedstawiała ona trębacza miejskiego z napisem SCABINORUM KALIS.

1425. 04 – powracający z Palestyny król duński Eryk VII spędził w Kaliszu razem z Jagiełłą święta Wielkanocne. Wtedy to miały mieć miejsce pierwsze przedstawienia teatralne w Kaliszu. Król spędził święta pobożnie, jak to zdarzało się neofitom. Długosz tak to opisuje w „Rocznikach czyli Kronikach Królestwa Polskiego”: „W święta zaś Wielkanocne, które w cały życiu wydarzało mu się obchodzić w Kaliszu, ubogim, których tam garnęło się mnóstwo, własną ręką rozdawał po jednym szerokim groszu z mieszka, który zawsze przy sobie nosił. Corocznie w Wielki Piątek dwunastu ubogim w swoim pokoju, w obecności kilku sekretarzy nogi umywał, potem każdemu z nich po dwanaście groszy dawał tudzież sukno i płótno na przyodziewek”.

1815.04.23 – w Strykowie na Ziemi Łęczyckiej urodził się Adam Piotr Mierosławski – powstaniec i żeglarz. Postać niezwykle barwna związana nieco z Kaliszem – o nim jak i o jego bracie piszemy więcej w rubryce „Historia”.

1835 – zmarła Pelagia Łubieńska, bratanica gen. Józefa Zajączka. siostra Gabrieli Radoszewskiej – żony Prezesa Kaliskiej Komisji Wojewódzkiej. Urodziła się w Warszawie w 1792 r., usynowiona przez bezdzietnego Namiestnika i uwzględniona w testamencie. Jako dziecko wyjechała z rodziną do Paryża, gdzie jej ojciec Ignacy był inspektorem żywnościowym Armii Italii. Kształciła się na francuskiej pensji. W 1811 r. wyszła za krewnego Rafała Zajączka (pochowanego na kaliskim Cmentarzu Miejskim)), płk. WP, z którym jednak rozwiodła się. Ok. 1820 poślubiła Jana Hilarego Łubieńskiego, miała z nim pięcioro dzieci. W testamencie gen. J. Zajączek zapisał jej sumę 300 tys. złp hipotekowaną na dobrach Opatówek. W wyniku umowy z 1827 r. przejęła od siostry dobra stawiszyńskie, które testamentem przekazała z kolei swoim synom. Pochowana została w krypcie kościoła w Stawiszynie. Dziesięć lat później w rodzinie Łubieńskich znów pogrzeb – w 1845 r. zmarł Józef Łubieński dziedzic Starzenic i kilku okolicznych majątków, komisarz Departamentu i radca województwa kaliskiego. Zapoczątkował linię sieradzką rodu Łubieńskich. Pochowany również  w Stawiszynie z tym, że na cmentarzu w kaplicy Łubieńskich.

1885.04.22 – urodził się Kaliszu Wojciech Jabłkowski, działacz niepodległościowy i socjalistyczny członek Organizacji Bojowej Polskiej Partii Socjalistycznej. Z zawodu cukiernik, po krótkim pobycie w Warszawie wrócił do Kalisza, mieszkał przy ulicy Towarowej (obecnie Kopernika 17). W listopadzie 1906 r. dokonał na ówczesnym placu św. Mikołaja (Nowym Rynku) udanego zamachu na agenta carskiej Ochrany, ale po zamachu w czasie ucieczki pojmano go na jednym z podwórek przy Piskorzewskiej. Wyrokiem sądu doraźnego został skazany na śmierć, który to wyrok wykonano już 9 listopada. Przed śmiercią przesłał do babci gryps, w którym przepraszał ją za kłopoty. Pochowany pierwotnie na terenie więzienia, dwadzieścia lat później jego szczątki ekshumowano i przewieziono na Cmentarz Miejski. Wizerunek Jabłkowskiego znalazł się na polichromii Włodzimierza Tetmajera w kaplicy Matki Bożej Pocieszenia w kaliskim kościele pw. św. Mikołaja a w okresie międzywojnia ulicę Piaskową (leżącą w pobliżu miejsca zamieszkania bojownika) przemianowano na ulicę Wojciecha Jabłkowskiego.

1905.04.27 – w Radłowie na Ziemi Krakowskiej urodził się Józef Makowiec – lekarz specjalista dermatologii, wenerologii i psychiatrii. Studia medyczne ukończył w Poznaniu  w 1931 r. W kampanii wrześniowej w 1939 r. brał udział w obronie Warszawy, po wojnie trafił do Ostrzeszowa, później do Ostrowa Wlkp. i wreszcie – w roku 1948 – do Kalisza. Tu pracował na różnych stanowiskach w służbie zdrowia, w latach 1960 – 70 był ordynatorem Oddziału Dermatologii w kaliskim szpitalu. Przez dziesięć lat był także prezesem Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego, organizował konferencje naukowe, publikował – głównie z zakresu historii medycyny. Zmarł w 1993 r., pochowany jest na kaliskim cmentarzu Tynieckim.

2015.04.22 – zmarł Mieczysław Tanty – historyk, bałkanista. Urodził się w 1928 r. w podkaliskim Dobrzecu, w 1928 r., ukończył kaliskie Gimnazjum i Liceum Handlowe a później wydział Historii na Uniwersytecie Warszawskim. Był profesorem i prodziekanem tego wydziału, jego zainteresowania badawcze oscylowały wokół problematyki bałkańskiej i rosyjskiej. Sprzyjały temu liczne staże naukowe, odbywane m.in. w ZSRR, Bułgarii, Jugosławii oraz Finlandii. Opublikował  szereg monografii z tego zakresu. Pochowany jest na warszawskich Powązkach.