Kalendarium kaliskie

Przed laty w Kaliszu działo się...

Tydzień 20: 12 maja – 18 maja 2025 r.    
Wsch. sł. (18 maja) w Kaliszu: 4.52 
Zach. sł.: 20.36

1655.05.15 – Stefan Czarniecki stoczył pod Kaliszem potyczkę ze Szwedami, zmuszony był jednak ustąpić ze względu na szybkie postępy wojsk szwedzkich. 

1825.05.16 – w Kaliszu urodziła się Zofia Kamila Truszkowska – założycielka zgromadzenia zakonnego. W 1830 r. jej rodzina przeniosła się do Warszawy, w 1854 r. Zofia wstąpiła do Stow. Pań Miłosierdzia św. Wincentego
à Paulo przy kościele Św. Krzyża w Warszawie. Docierała do ubogich i bezrobotnych, dzięki wsparciu finansowemu ojca, wynajęła dwa pokoje, w których zorganizowała schronisko dla kobiet. Związała się wówczas z Trzecim Zakonem św. Franciszka przy klasztorze kapucynów. W 1855 r. wstąpiła do wspólnoty kierowanej przez o. Honorata Koźmińskiego. Otrzymała wówczas imiona zakonne Angela a wkrótce Maria. Jej działalność dała początek nowemu zgromadzeniu – felicjanek, którego charyzmatem stała się opieka nad bezdomnymi, nad sierotami oraz przeciwdziałanie żebractwu i niemoralności. Stanęła na czele zgromadzenia, które w ciągu pierwszych 7 lat założyło na terenie Królestwa Polskiego 27 ochronek. Po powstaniu styczniowym Rosjanie skasowali zgromadzenie, a zakonnicom nakazano zdjąć habity. Kilka lat później s. Truszkowska wyjechała do Krakowa, gdzie felicjanki prowadziły swoją działalność w ochronce. W 1899 r. mocno już schorowana siostra otrzymał dekret zatwierdzający oficjalnie zgromadzenie oraz egzemplarz konstytucji zakonu. Zmarła wyniszczona chorobą nowotworową w październiku 1899 w Krakowie, pochowano ją w kaplicy przy kościele klasztornym a w 1993 papież Jan Paweł II dokonał beatyfikacji siostry Angeli.

1835 – w związku z kaliskim zjazdem władców stojący dotychczas nad Prosną tzw. letni teatr Lubiejewskiego przebudowano na efektowny (choć niezbyt solidnie postawiony) gmach, który spłonął dwadzieścia lat później. O losach kaliskich przybytków Melpomeny pisaliśmy już w Ż.K. wielokrotnie, wzmianka o tym teatrze zjazdowym wraz z jego fotką znalazła się też m.in. w albumie „Kalisz, którego nie ma”.

1835 – drukarnię prowadzoną przez Mehwaldów (najpierw  – od 1778 r. przez Karola Wilhelma potem przez wdowę po nim Joannę Zuzannę) przejął ich zięć Karol Wilhelm Hindemith. Rodzina Hindemithów stała się najbardziej kojarzoną z Kaliszem familią drukarzy. Ich zakład mieścił się przy ul. Mariańskiej 71, w 1875 r. zatrudniał 15 osób a roczny dochód wynosił 10 tys. rubli.

1835 – z okazji zjazdu cesarzy powstało siedem obrazów olejnych Antoniego Sachettiego – pochodzącego z Wenecji wiedeńskiego malarza-dekoratora (fizjonomia sympatyczna, czoło inteligentne, włosy długie, białe… podpierał się bambusem) ukazujących paradę i rewię oraz kilka widoków Kalisza oraz rycina przedstawiająca teatr od strony parku. Sachetti tworzył też dekorację do wystawianych w czasie zjazdu sztuk teatralnych.

1835 – zmarł Leon Nieszkowski – rezydent Kalisza i ojciec tańcującej z Chopinem na balu urządzonym w jego domu na rogu Głównego Rynku i Zamkowej pięknej Pauliny. Pochowany został na cmentarzu ewangelickim (był kalwinem), gdzie zachowała się – odnowiona z funduszy kwesty – tablica nagrobna w murze cmentarza. 

1835 ok. – przy folwarku w Winiarach właściciel majątku (i Prezes Komisji Wojewódzkiej) Józef Radoszewski wznosi browar. Rozbudował go później kolejny dziedzic Winiar – Karol Schlȍsser, wydzieliwszy jego część na gorzelnię a w części urządzając pokoje hotelowe. Ciekawe, czy w pakiecie powitalnym dla gości znajdowały się produkowane obok napoje? Był to to budynek piętrowy, w tynkowanych elewacjach, zachowały się (jeszcze – choć obiekt jest już zrujnowany okrutnie) bogate detale architektoniczne – boniowanie, pilastry i półkolumny oraz gzymsy. Browar przestał działać w okresie międzywojennym. Potem jako obiekt mieszkalny funkcjonował do lat 90 XX w. a dawne pomieszczenia produkcyjne wykorzystywano jako magazyny. Po roku 2000 Miasto sprzedało budynek prywatnemu nabywcy i…

1845 – posiadłość po spółce Pohl & Comp. (o ich bankructwie już pisaliśmy) nabywa rodzina Teodora Cywińskiego, „poważnego członka dozoru kościelnego parafii św. Mikołaja w Kaliszu”. 

1945.05.11 – w Rabce urodził się Witold Wilczyński, wychowawca młodzieży w Domu dziecka w Liskowie, działacz harcerski, budowniczy łodzi, organizator obozów żeglarskich, uczestnik rejsów morskich, m.in. na „Zawiszy Czarnym”. Jako opiekun młodzieży prowadził też zajęcia z fotografii oraz zespół muzyki dawnej (uczestniczył w „Scholi Cantorum”). Był też szykanowanym opozycjonistą – zarówno w roku 1970 jak i w czasach „Solidarności”. Zmarł w 1994 r. Świeciu n/Wisłą i tam też jest pochowany.