Kalendarium kaliskie

Przed laty w Kaliszu działo się...

Tydzień 22: 26 maja – 1 czerwca 2025 r.    
Wsch. sł. (1 czerwca) w Kaliszu: 4.35 
Zach. sł.: 20.55

1725.06.01 – zmarł – urodzony w sieradzkiem w 1629 r. –Kazimierz Jan Biernacki h. Pomian W wieku 16 lat wstąpił do zakonu franciszkanów konwentualnych w Kaliszu i tu odbył nowicjat. Studiował m.in. w Perugii i w Pradze, po ukończeniu studiów otrzymał święcenia kapłańskie. Został doktorem teologii i filozofii i historykiem zakonu. Wrócił do Kalisza, od 1666 r. był prowincjałem i gwardianem kaliskich franciszkanów. To człowiek który „największe dla kościoła i klasztoru zasługi położył... on bowiem większą część klasztoru wymurował, wzniósł wieżę, kaplicę św. Barbary o 15 łokci podwyższył, nad nią dzwony zawiesił, ołtarz św. Franciszka i Antoniego wystawił, korytarze klasztorne malowidłami przyozdobił, bibliotekę w książki a kościół w liczne cenne sprzęty zaopatrzył.” Po potopie szwedzkim wznowiono prace remontowe zakończone ok. 1680 r. Kazimierza Biernackiego pochowano wraz z innymi zakonnikami w prezbiterium kościoła ojców franciszkanów. Wejście do krypty oznaczono (po lewej stronie) marmurowym epitafium z wizerunkiem zmarłego.

1755.05 – odbyło się uroczyste poświęcenie nowego kościółka – kapliczki raczej, zbudowanej na rypinkowskim wzgórzu przez tercjarza franciszkańskiego Benedykta Janiszewskiego z pomocą kaliskiego złotnika Ludwika Jabłonnickiego. Kilka lat wcześniej pobożny pustelnik zamieszkał tu w chacie krytej słomą, a cmentarz otaczający zrujnowaną wcześniejszą świątynię wałem, rowem i płotem żywym otoczył. Do nowej kaplicy sprowadzono wówczas obraz św. Gotarda ufundowany i namalowany przez malarzy z kaliskiego cechu. Wkrótce po uroczystościach Janiszewski wyruszył w podróż do Ziemi Świętej, z której jednak nie dane mu było już powrócić.

1855 – miał miejsce pierwszy remont wymurowanego kilkanaście lat wcześniej szpitala pw. św. Trójcy na Wrocławskim Przedmieściu.
  
1855 – (choć pada też data 1853) – na Kujawach urodził się Leonard Betticher. Od 1876 r. zamieszkał w Kaliszu, pracował na różnych stanowiskach w lokalnej administracji, w latach 1903 – 1911 był prezydentem Kalisza. Mimo niejednoznacznych ocen jego działalności – rosyjskie oznaczenia za „gorliwą i nienaganną służbę”, konflikty z architektem gubernialnym skutkujące m.in. brakiem realizacji niektórych planów urbanizacyjnych i inwestycji miejskich czy przewlekłość procedur administracyjnych – trzeba podkreślić, że za czasów prezydentury Bettichera powiększono granice miasta, pobudowano nowe mosty i ulice (m.in. obecne ulice Kopernika, Majkowską, 3 Maja), powołano nowe komisje: Regulacyjną ds. opracowanie kompleksowego projektu urbanistycznego zagospodarowania Kalisza oraz nadzoru sanitarnego nad jego zabudową mieszkalną i fabryczną oraz parkiem miejskim. W kwietniu 1919 r. Leonard Betticher targnął się na swoje życie wystrzałem rewolwerowym. Umarł wskutek odniesionych obrażeń, wraz z członkami rodziny pochowany jest na Cmentarzu Miejskim.

1855 (ok.) – urodził się Lucjan  Dobrzański – aktor, śpiewak operetkowy, reżyser i przedsiębiorca teatralny, śpiewak operetkowy, dyrektor teatrów prowincjonalnych oraz warszawskich teatrów ogródkowych. Zaczął występować w 1876 r. w warszawskim teatrze ogródkowym, następnie grał w zespołach teatrów prowincjonalnych. Od 1884 r. prowadził zespół teatralny w Piotrkowie, organizował przedstawienia na ziemiach polskich jak i w Rydze, Petersburgu i Moskwie. Przez krótki okres jesienią 1905 r. był dyrektorem teatru w Kaliszu wystawiając nad Prosną m.in. „Zemstę” (zagrał w niej Cześnika), „Pana Tadeusza”, Rewizora czy III cz. „Dziadów”. Organizował też popołudniowe przedstawienia dla dzieci i młodzieży. Zmarł w styczniu 1906 r. w Warszawie, pochowany jest na cmentarzu Powązkowskim.

1875.05.27 – „Kalikst” – dzwon z kościoła  p.w. św. Mikołaja podczas procesji w oktawę Bożego Ciała, tak się ochoczo rozdzwonił, że aż był pękł. Czyżby ludwisarze coś sknocili przy jego wytapianiu? Całe szczęście, że nie spadł wiernym na głowę – zatrzymał się szczęśliwie w, wówczas jeszcze niższej, wieży – gdzieś w połowie drogi…

1945.05.29 – w wyniku decyzji Rady Miejskiej wznowiono po II wojnie miejską komunikację samochodową. Z placu Kilińskiego wyruszyły pierwsze dwa poczciwe „bambosze”, czyli poniemieckie autobusy na „holzgas” (gaz świetlny). Te dwa autobusy marki bȕssing zaczęły obsługiwać linię Plac Kilińskiego – dworzec. W pierwszym roku działalności Miejska Komunikacja Autobusowa zatrudniała tylko 7 osób. Mimo tak skromnych początków z usług przedsiębiorstwa do końca 1945 r. skorzystało ponad 44,7 tys. osób.
 
1975.06.01 – na mocy ustawy z 28 maja 1975 r. powołano – liczące 6,5 tys. km² i ok. 725 tys. mieszkańców – województwo kaliskie, utworzone z części poznańskiego, łódzkiego i wrocławskiego. Pierwszym wojewodą został Zbigniew Chodyła. Województwo „przetrwało” do 31 grudnia 1998 roku.