Kalendarium

Przed laty w Kaliszu działo się...

1284.10.30 – kasztelan Kaliski Sędziwój został posadzony o wydanie zamku kaliskiego Henrykowi Probusowi. Ten zapis, podobnie jak i te traktujące o pożarze zamku jak i o śmierci na zamku na febrę Bolesława Pobożnego (wszystkie dotyczą lat 80. XIII w.) sugerowałyby, że oglądany dzisiaj w lichych fragmentach starościński zamek przy Placu Jana Pawła powstał kilkadziesiąt lat wcześniej niż się powszechnie uważa (jakoby w czasach Kazimierza Wielkiego). Zastanawia jednak kolejne zdanie z tego zapisu historyków: W czasie walk spalono część Starego Miasta. O jakie Stare Miasto chodzi? Czyżby kaliski zamek stał już (wcześniej) w innym miejscu – o czym zresztą spekulowaliśmy już kiedyś na naszych łamach?

1894.11.03 – w Opatówku urodził się Stanisław Wróblewski, prawnik, oficer Wojska Polskiego, członek POW, żołnierz 2 p.p. Legionów Polskich, współ organizator – na przełomie 1911 i 1912 r. pierwszej drużyny skautowej Kaliszu (działającej oficjalnie jako kółko sportowe przy Szkole Handlowej), pierwszy komendant kaliskiego hufca. Konspiracyjny lokal harcerzy mieścił się w posesji pp. Wróblewskich przy Dobrzeckiej 10 (późniejsza Harcerska 12 – stąd nazwa ulicy). Po wojnie Stanisław Wróblewski zaangażował się także w działalność KTW i w proces tworzenia Towarzystwa Sportowego „Prosna”

1904 – w Kaliszu  funkcjonowała Rosyjska Biblioteka Publiczna w chwili otwarcia licząca ok. 3 tys. tomów

1904 – w kaliskim parku w miejsce drewnianego budynku wzniesiono – według projektu Władysława Stachlewskiego – z muru pruskiego Zakład Wodoleczniczy  Hydropatii Kaliskiej. O tej perełce naszej architektury (nie tylko parkowej) pisaliśmy już kilkakrotnie. Pisaliśmy też o dziejach – wzlotach i, niestety, upadkach samej instytucji tego SPA – niedoszłej placówki kaliskiego sanatorium

1914 – urodził się Manas Kott pseudonimy: Maciek Kopytko, M.K., poeta i publicysta. Uczęszczał do Państwowego Gimnazjum im. Adama Asnyka. W 1934 opublikował tomik wierszy Na trapezie. Poezje. Studiował w Warszawie oraz na paryskiej Sorbonie. Po ukończeniu nauki powrócił do Kalisza. Zginął prawdopodobnie w 1942 r.

1914 – niezwykle uroczyście w specjalnie wybudowanym mauzoleum w Kaliszu, przy ul. Adama Mickiewicza pochowano  zmarłych w obozie internowanych w Szczypiornie legionistów. W 1940 r. po likwidacji mauzoleum ich prochy siedmiu legionistów  trafiły na cmentarz Miejski przy rogatce

1914 – w Odessie, ukazały się W języku rosyjskim wspomnienia A. S. Użasy Kalisza. Po razskazam oczewidcew. Kolejne świadectwo – tym razem z rosyjskiej perspektywy – sierpniowych zbrodni Niemców w Kaliszu.

1914 – księgozbiór szkolny kaliskiego Gimnazjum Filologicznego (dzisiejszego „Asnyka”) liczy 12 tys. tomów.

1914 – właścicielami Chotowa jest wielce zasłużona dla regionu i Ojczyzny rodzina Niemojowskich ze Śliwnik. Ostrowski fotograf, wykonał  wtedy najstarsze znane nam zdjęcie rezydencji. Widać na nim aleję prowadzącą do dworu, który prześwituje na końcu szpaleru drzew a ganek jest porośnięty bujną roślinnością. Już po wojnie Niemojowscy rozbudowują oni dwór, który w 1935 r. staje się własnością rodziny Cybulskich.

1914 – Emil Repphan funduje szkołę leśną pod Berlinem. Po wojnie kaliski fabrykant ubożeje, według niesprawdzonych informacji szuka nawet zapomogi u władz Kalisza. Chyba bezskutecznie, bo ostatecznie skromną rentę przyznaje mu drugie obdarowane szkołą miasto – Berlin. 

1914 – zakończono duży remont kościoła pw. Św. Katarzyny w Skalmierzycach

1914 – reaktywowano parafię św. Gotarda. Reaktywowano – bo istniejąca od XII w. parafia później  upadła a  świątynia stała się kościołem filialnym w dużej parafii Dobrzeca. Ale dobrzeccy proboszczowie niezbyt kwapili się do „obsługi” rypinkowskiego kościoła (musieli ich wyręczać franciszkanie albo kanonicy), ubożało  wyposażenie drewnianego kościółka.  Ale na początku XX w. włączono Rypinek do Kalisza i – co najważniejsze – pobudowano tam nowy (istniejący do dzisiaj) kościół więc decyzja przywrócenia tam parafii była uzasadniona 

1934.10.29 – w Białobłotach koło Pleszewa urodził się Marian Cezary Abramowicz, prozaik i poeta. Więcej o nim w osobnym artykule w rubryce „Historia”.

1994.10.29 – przy ulicy Podmiejskiej, w pobliżu miejsca, w którym  Niemcy dokonywali egzekucji oraz ustawili działa ostrzeliwujące bezbronny Kalisz z inicjatywy m.in. działaczy  Towarzystwa Miłośników Kalisza odsłonięto pomnik ofiar Sierpnia 1914 roku. Jego autorem jest Wiesław Andrzej  Oźmina