
Nauczycielka Asnyka brała udział w zamachu na Kutscherę i w akcji pod Arsenałem W tym roku mija 200 lat od wybudowania obecnego gmachu I Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Asnyka w Kaliszu. Obchodom jubileuszu nadano szczególny charakter. Jest to też odpowiedni czas, by przypominać nieco zapomniane wybitne postaci związane z Asnykiem. Jedną z nich niezaprzeczalnie była prof. Krystyna Tustanowska, wieloletnia nauczycielka języków angielskiego i francuskiego, a także wicedyrektorka szkoły. Podejrzewam, że młodsze pokolenia kaliszan, w tym i Asnykowców, nie wiedzą, że w czasie wojny Krystyna Tustanowska pseudonim „Tina” była żołnierzem Armii Krajowej, brała czynny udział w słynnym na całą Europę zamachu na Franka Kutscherę, szefa gestapo w Warszawie, a także w akcji odbicia „Rudego” pod Arsenałem
Należę do Asnykowców, którzy mieli okazję być uczniami I LO w okresie, gdy prof. K. Tustanowska uczyła języków obcych oraz była zastępcą dyrektora. Gdybym miał odpowiedzieć na pytanie, kto z ówczesnego grona pedagogicznego był dla uczniów najcieplejszą osobą, znajdującą zawsze czas na rozmowę i starającą się pomóc w rozwiązaniu uczniowskich problemów, odpowiedziałbym, że właśnie prof. K. Tustanowska. Było w niej coś takiego, że nawet pierwszoklasiści nie bali się pójść do pani dyrektor ze swoimi problemami. A warto zaznaczyć, że były to czasy, kiedy między profesorami a uczniami istniała znacząca bariera. Nie ukrywam, że o tym, iż prof. K. Tustanowska była żołnierzem AK, uczestniczącym w tak spektakularnych akcjach, dowiedziałam się wiele lat później. Nie ukrywam, byłem i jestem dumny, że znałem tę osobę i tyle razy miałam okazję z nią rozmawiać. Zmarła w grudniu 1994 roku, ale w kolejne rocznice wybuchu Powstania Warszawskiego wspominam panią Profesor. Sądzę, że czyni to także wielu jej wychowanków.
Kochała swoją pracę i lubiła młodzież
– Znałem panią Profesor bardzo dobrze, jako że przez okres pięciu lat byliśmy w Kaliszu sąsiadami. Ja mieszkałem w internacie Liceum Asnyka, mieszczącym się w byłym pałacyku Gedego, a pani Krystyna w domku przy ulicy Warszawskiej, którego już dziś nie ma (aktualnie w tym miejscu znajduje się samoobsługowa stacja paliw). Spotykaliśmy się w drodze do szkoły. Często z niż rozmawiałem. Tak w życiu codziennym, jak i w szkole była kobietą z klasą, rzadko mówiła źle o kimkolwiek. Kochała swoją pracę. Lubiła młodzież, która darzyła ją wielką sympatią oraz szacunkiem, jaki potrafiła zdobyć swoimi talentami dydaktycznymi i doskonałą znajomością wykładanych przez siebie przedmiotów – tak Marian Kruczkowski wspominał prof. K. Tustanowską (za Kwartalnik „Kaliszanie w Warszawie”).
W walce o wolną Polskę ryzykowała życiem
K. Tustanowska z domu Findeisen urodziła się w 1909 roku w majątku Biała pod Rzeszowem. Była absolwentką Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, a filologię angielską studiowała na Uniwersytecie Londyńskim. Po studiach do 1939 roku pracowała w Polskim Radio jako ekspert języków obcych (angielski, włoski, niemiecki, francuski). Od pierwszych dni niemieckiej okupacji zaangażowała się w tajne nauczanie. W 1940 roku podjęła decyzję przystąpienia do zbrojnego ruchu oporu, złożyła przysięgę w komórce dywersji Związku Walki Zbrojnej (AK), przyjmując pseudonim „Tina”. Jako łączniczka brała udział między innymi w zamachu na kata Warszawy Franka Kutscherę, w akcji odbicia „Rudego” pod Arsenałem oraz wysadzeniu niemieckiego pociągu w Celestynowie. W czasie Powstania Warszawskiego działała w strukturach służby zdrowia.
Dla kaliszan - niezapomniana nauczycielka
Od 1945 roku mieszkała w Kaliszu. Czynnie zaangażowała się w tworzenie kaliskiego szkolnictwa. Pracowała jako nauczycielka języka angielskiego w technikach: Mechanicznym i Ekonomicznym oraz liceach: s.s. Nazaretanek, im. Tadeusza Kościuszki, a najdłużej (do emerytury) w I Liceum Ogólnokształcącym im. Adama Asnyka. – Po przejściu na emeryturę nie zaprzestała pracy, służyła swoją wiedzą i doświadczeniem, udzielając lekcji z języków obcych. Odznaczona została: Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Armii Krajowej, należała do Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. W 1992 roku została wpisana do Księgi Zasłużonych Miasta Kalisza. Zmarła 10 grudnia 1994 roku w Kaliszu, pochowana została w grobowcu rodzinnym Findeisenów na cmentarzu powązkowskim w Warszawie – wspominał Asnykowiec Adam Borowiak, dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej.
Grzegorz Pilecki
Twoje zdanie jest ważne jednak nie może ranić innych osób lub grup.
Komentarze opinie