Rząpie ukryte pod płytą rynku, lipy wokół Ratusza i bursztynowa iluminacja - nowe życie kaliskiej starówki

Po upływie połowy roku od podpisania przez Miasto umowy ze zwycięzcą konkursu architektonicznego na nowe zagospodarowanie kaliskich rynków- Głównego i Nowego oraz ulicy Kanonickiej zaprezentowano jak może wyglądać kaliska starówka. Z koncepcją przebudowy tej przestrzeni miejskiej oraz jej oświetlenia zapoznali się uczestnicy otwartego, posiedzenia Komitetu Rewitalizacji Miasta Kalisza

Autor zwycięskiej pracy konkursowej dr inż. arch. Roman Rutkowski zaprezentował pokonkursową koncepcję zagospodarowania kaliskich rynków i ulicy Kanonickiej. Architekt przyznał, że prezentowana uczestnikom spotkania koncepcja, różni się od pracy konkursowej, gdyż uległa pewnym modyfikacjom i wzbogaceniu o elementy będące odniesieniem do historii naszego miasta.

- Koncepcja jest efektem wielu rozmów i negocjacji z prezydentem Kalisza oraz konserwatorem zabytków. Generalnie zostały utrzymane założenia z pracy konkursowej, ale....Pojawił się starobruk, na Głównym Rynku pozostaje 12 lip, wokół Ratusza, których nie było w pierwszej koncepcji. Ponadto wzdłuż boków płyty rynku zostaną posadzone 24 nowe lipy. Zostanie zainstalowany system podlewania i system przeciwkorzenny w celu chronienia instalacji podziemnych przed uszkodzeniem. Słynne rząpie, znika pod powierzchnią płyty rynku i jest okolone siedziskiem wyposażonym w zieleń. Na sklepieniu nad rząpiem umieszczona będzie historyczna mapa z zaznaczonym szlakiem bursztynowym - wyjaśniał Roman Rutkowski.

Rząpie ukryte w komorze

Rząpie, które ma wśród kaliszan wielu przeciwników, czego dowodem jest choćby wniosek o jego zasypanie do prezydenta miasta, podpisany przez ponad 700 osób, nadal wzbudza ogromne emocje. Mimo krytyki, na razie jednak nikt nie odważył się podjąć decyzji o zasypaniu znaleziska. Zmodyfikowana koncepcja zakłada taki sposób zachowania obiektu archeologicznego, który ma szanse zadowolić zwolenników zachowania znaleziska oraz przeciwników eksponowania zabytku, szpecącego, ich zdaniem, miasto.

- Zasypanie tego obiektu jest niemożliwe w sensie prawnym. Decyzja w tej sprawie, która byłaby podejmowana na poziomie ministerialnym wymagałaby przeprowadzenia bardzo wielu ekspertyz. Dlatego nad zabytkiem powstanie specjalna komora żelbetowa w kształcie ośmiokąta, z oświetleniem, umożliwiająca prowadzenie dalszych badań. Do komory będzie wiódł korytarz łączący ją z muzealną częścią Ratusza - dodał autor koncepcji.

Główny Rynek salonem Miasta

Parę słów poświęcił także arch. Roman Rutkowski nawierzchni Głównego Rynku. Posadzka z płyt granitowych będzie ułożona w formie karo oraz - za namową konserwatora zabytków - zostanie okolona bordiurą. Odwodnienie placu zostało zaprojektowane po obwodzie Rynku.

Autor koncepcji przyznał, gdzie szukał inspiracji do wprowadzonych zmian

- Obejrzałem 12 odcinków ,,Nocy i Dni” i zauważyłem, że w salonach kaliskich były takie posadzki. Stąd też Główny Rynek ma być właśnie takim salonem Miasta - powiedział Roman Rutkowski.

W bordiurze okalającej posadzkę pokrywającą płytę Rynku zostaną

wyeksponowane odlewy historycznych monet kaliskich, odkrytych podczas badań archeologicznych. Kolejne zmiany, jakie pojawią się na płycie Głównego Rynku to m. in. trzy maszty podświetlane, trzy tablice informacyjne oraz cztery tablice z makietą miasta. W koncepcji znalazły się także meble uliczne, nawiązujące do stylu art-deco, specjalnie zaprojektowane dla starówki a więc także dla ulic Zamkowej i Piskorzewskiej. Plac będą oświetlać stylizowane lampy, projektowane specjalnie dla Kalisza, o wysokości 7-8 metrów.

Autor koncepcji wspomniał także o ulicy Kanonickiej, na której także pojawi się starobruk. Zachowana zostanie jezdnia o szerokości 3,5 m. Miejsca parkingowe,w niezmienionej liczbie, przewidziane są po jednej stronie ulicy.

Bursztynowym światłem chcą zaczarować Kalisz

Piotr Ratajkiewicz reprezentujący firmę Studio DL specjalizującą się m. in. w planowaniu oświetlenia miast zaprezentował trzy warianty oświetlenia, które znajdą swe odzwierciedlenie w projekcie finalnym iluminacji starówki kaliskiej. Zrealizowane projekty Studia DL można podziwiać w Krakowie – Wawel, Warszawie, Łodzi oraz innych miastach europejskich.

Trzy myśli przewodnie projektu - koncepcji oświetlenia starówki kaliskiej to: O północy w Kaliszu; Bursztynowe miasto i Kalisz, nowa historia.

W ocenie projektanta na szczególne podkreślenie, z pomocą odpowiedniego oświetlenia w porze nocnej zasługują kryte dachówką, czerwone dachy budynków. Ta część prezentacji zakłada także podświetlenie elewacji przepięknych - co podkreślił projektant- kaliskich kamienic, w tym bram wejściowych. Szczególnej iluminacji wymaga - zdaniem Piotra Ratajkiewicza - niedoświetlona obecnie wieża ratuszowa oraz bryła katedry kaliskiej przy ulicy Kanonickiej.

Odpowiednia gra światłem, zróżnicowanie i cieniowanie mają na celu wydobycie i podkreślenie piękna zabytkowych obiektów.

Kolejna myśl przewodnia nawiązuje wprost do historii Kalisza. Na Szlaku Bursztynowym leżała osada o nazwie Kalisia, z którą utożsamiany jest dzisiejszy Kalisz. Osadę o tej nazwie zarejestrował i określił jej współrzędne na dołączonej mapie w swym dziele uczony aleksandryjski Klaudiusz Ptolemeusz (ok. 90-ok. 168 n.e.).

- Bursztynowym światłem chcemy zaczarować Kalisz. Światło w kolorze bursztynu ociepli miasto, które nocą ma być przyjazne, przyjemne i bardziej plastyczne - zapewnił projektant.

Bursztynowa iluminacja ma wydobywać fasady kamienic. Bursztynowe światło ma otaczać całą katedrę kaliską. Przedstawiciel Studia DL wspomniał także o oświetleniu Nowego Rynku, który będzie przebudowany w kolejnym etapie rewitalizacji, gdzie pojawią się słupy oświetleniowe oraz specjalna iluminacja zadaszenia zaprojektowanego na części tego placu. Dodatkowym elementem oświetlenia Nowego Rynku ma być podświetlenie drzew.

Trzecia myśl - Kalisz, nowa historia zakłada dodatkowe iluminacje, Ratusza oraz zastosowanie mappingu.

Mapping to audiowizualny pokaz, polegający na wyświetleniu obrazu statycznego lub animacji na prawdziwym budynku, takim jak na przykład Ratusz. W trakcie spotkania zaprezentowano przykłady animacji dla najmłodszych.

- Chodzi o to, aby Główny Rynek stał się miejscem kultowym, atrakcyjnym i chętnie odwiedzanym przez kaliszan wieczorową porą - przekonywał projektant.

Prezentację koncepcji zagospodarowania i oświetlenia rynków, których celem ma być wydobycie najcenniejszych walorów kaliskiej starówki i jej uatrakcyjnienie zakończyła się dyskusja uczestników spotkania. Uczestnicy debaty uznali, że optymalnym wyjściem byłoby, aby w projekcie finalnym oświetlenia głównych placów miasta i łączącej je ulicy Kanonickiej znalazły się najlepsze rozwiązania z każdej z trzech myśli przewodnich.

Wkrótce przekonamy się na ile sugestie i oczekiwania członków Komitetu Rewitalizacji oraz mieszkańców znalazły swe odzwierciedlenie w końcowych projektach, gotowych do realizacji.

(dk)

Fot. Magdalena Bartnik UMK oraz materiały prezentowane na otwartym posiedzeniu Komitetu Rewitalizacji