Swego czasu działo się. Kalendarium kaliskie

Tydzień 5: 31 stycznia – 6 lutego 2022 Wsch. sł. (6 lutego) w Kaliszu.: 7.21  Zach. sł.: 16.43

1552 – wybuch epidemii uśmiercił połowę ludności Kalisza a urzędy zawieszają wówczas działalność, czterdzieści lat później morowe powietrze ponownie dziesiątkuje ludność naszego miasta. Cóż, jakoś nie możemy uciec od wciąż aktualnej tematyki. 

1572.02.02 – w Łubnej urodził się Maciej Łubieński h. Pomian, jeden z bardziej zasłużonych, obok ks. Kordeckiego, absolwentów kaliskiego Kolegium Jezuickiego, późniejszy arcybiskup gnieźnieński i od 1641 r. prymas Polski. Był jedną z najważniejszych postaci polskiego życia publicznego w 1 poł. XVII w. – był sekretarzem i rejentem Zygmunta III, podpisał pacta conventa kolejnego władcy – Władysława IV Wazy. Podczas powstania kozackiego w 1648 r. jako interrex kierował państwem i podpisał elekcję Jana II Kazimierza a rok później koronował go w katedrze wawelskiej. Wracając do jego działalności w Kościele – był fundatorem kaplicy Matki Boskiej na Jasnej Górze, rozpoczął też przebudowę na styl barokowy katedry w Gnieźnie. Ponadto zasłużył się w unormowaniu stosunków kościelnych ale inicjował też – a przecież był to w Polsce czas kontrreformacji – działania ekumeniczne. Zmarł w opinii świętości w Łowiczu – tu też okrągła rocznica – w sierpniu 1652 r. pochowany został w rodzinnej kaplicy w bazylice Wniebowzięcia NMP w Gnieźnie, ale niewiele później jego ciało spoczęło w podziemiach Katedry Gnieźnieńskiej. Może dobrze się stało, bo według legendy podczas potopu do katedry wtargnęli w celach rabunkowych Szwedzi. Zmarły miał najpierw się poruszyć, a potem powstać z grobu i przepędzić grabieżców.

1802.02.04 – w powiecie gostyńskim urodził się Jędrzej Moraczewski – historyk, publicysta, wydawca, działacz społeczny i polityczny. W latach 1816-22 był uczniem szkoły wojewódzkiej w Kaliszu. Był twórcą jednej z pierwszych polskich encyklopedii – dwutomowego dzieła Starożytności Polskie. Ku wygodzie czytelnika porządkiem abecadłowym zebrane. Był uczestnikiem Powstania Listopadowego. Brał też udział w wielkopolskiej Wiośnie Ludów w1848 r., zmarł w Poznaniu w lutym 1855 r. 

1892.02.02 – urodził się lekarz Jan Godlewski. Brał udział w wojnie polsko-boloszewickiej. W 1931 r. osiadł w Kaliszu, gdzie pracował jako otolaryngolog. W naszym mieście był prezesem Towarzystwa Dobroczynności, sekretarzem Towarzystwa Lekarskiego i organizatorem Pogotowia Ratunkowego, Wysiedlony w 1940 r. do miasta powrócił w 1945 r. Zmarł w czerwcu 1960 r. 

1912.02.04, – w Słupii urodził się Józef Walenty Samelczak – organista, dyrygent, kompozytor, pedagog i działacz społeczny. Ukończył Studia Muzyczne, organizował koncerty i kierował chórami kościelnymi w kilku miastach Wielkopolski, w 1966 r. trafił do Kalisza. Najpierw pracował i prowadził chór w Technikum Budowy Fortepianów, potem trafił do Szkoły Muzycznej by wkrótce objąć w niej stanowisko dyrektora. Ponadto był u nas twórcą chóru nauczycielskiego oraz prowadził w Kaliszu kilka innych zespołów chóralnych. W jego dorobku znalazły się trzy opery (w tym Giaur z własnym librettem opracowanym wg legendy o goszczanowskich Turczynkach), operetka, preludia i fugi. Skomponował ponad 100 pieśni – głównie o charakterze religijnym, ale i dwie kantaty świeckie – w tym jedną zatytułowaną Calisia. A także popularną i interpretowaną przez kolejnych wykonawców do dzisiaj, pieśń Nad Prosną. Zmarł w listopadzie 1994 r. w Kaliszu ale pochowany jest w Środzie Wlkp.

1912.02.04 – w Miłkowicach w powiecie tureckim urodził się Józef Sieradzan. Uczył się w Kaliszu, studiował w Seminarium Duchownym we Włocławku a po wybuchu wojny, w Lądzie i w Warszawie. W 1941 r. przyjął święcenia kapłańskie. Był kapelanem AK pseud. Marian i uczestnikiem Powstania Warszawskiego, a po wojnie krytykiem komunistycznych władz. W marcu 1945 r. został wikariuszem w parafii św. Mikołaja w Kaliszu i kierownikiem oddziału Caritasu. Opracowuje i wydaje modlitewnik ze śpiewnikiem – dochód z jego sprzedaży przeznaczając na potrzeby tej organizacji. Był wówczas też katechetą, kapelanem strażaków i harcerzy a w latach późniejszych animatorem Dni Kultury Chrześcijańskiej. Następnie pracuje w podkaliskim Choczu i w Chełmicy. W 1969 r. trafia ponownie do kaliskiej parafii Matki Bożej Wspomożenia Wiernych (św. Gotarda). Dziewięć lat później zastępuje na stanowisku proboszcza księdza Martuzalskiego. Zmienia wygląd otoczenia plebanii a w kościele instaluje m.in.  centralne ogrzewanie, witraże, marmurową posadzkę i żyrandole. Dokonuje też w wyposażeniu rypinkowskiej świątyni zmian wynikających z zaleceń po Soborze Watykańskim. Ponadto bardzo dba o parafialny cmentarz na Zagorzynku, na którym zresztą zostaje po śmierci we wrześniu  1996 r. obok ks. Martuzalskiego pochowany. Jego kontakty z „owieczkami” były na tyle solidne, że swoje duszpasterskie wizyty, tzw. kolędy, rozpoczynane po świętach Bożego Narodzenia potrafił „przeciągnąć” aż do maja. W 2008 r. znajdujący się na terenie parafii Zespół Szkół Techniczno-Elektronicznych przy ulicy Częstochowskiej otrzymał imię księdza Sieradzana, a obok budynku szkoły ufundowano obelisk poświęcony jego pamięci, został on też patronem niewielkiej uliczki biegnącej za budynkiem tej szkoły.    
                                      
1922.02.01 – w Sądzie Okręgowym wpisano do rejestru Spółdzielcze Stowarzyszenie „Społem” w Kaliszu. Wygląda na to, że mamy zatem bardzo okrągły jubileusz. Swoją pierwszą siedzibę i sklep spożywczy kaliskie „Społem” miało na ulicy Mariańskiej. Po wojnie, reaktywowana w maju 1945 r. PSS Społem stała się handlowym potentatem, wnet miała już 26 placówek handlowych, w 1967 – 313 sklepów (161 spożywczych i 152 przemysłowych) i wiele punktów usługowych. A w 1971 r. uruchomiono znaną nam społemowską Tęczę.