Swego czasu działo się. Kalendarium kaliskie

Tydzień 31: 1 sierpnia – 7 sierpnia 2022 r. Wsch. sł. (7 sierpnia) w Kaliszu.: 5.17 Zach. sł.: 20.28

1792.08.01 – Komisja Porządkowa Cywilno-Wojskowa zwołała w Kaliszu zgromadzenie dla obrony praw nadanych Konstytucją. Utworzono także oddział ochotników pod dowództwem starosty ostrzeszowskiego Franciszka Stadnickiego. Ta – powołana trzy lata wcześniej – Komisja kontynuowała prace działającej przez dziewięć wcześniejszych lat kaliskiej Komisji Dobrego Porządku, obszarem działań obu – zresztą zgodnie z nazwami – było uporządkowanie spraw związanych z funkcjonowaniem miasta. Ale, jak widzimy, w tym przypadku zajęła się także sprawą o szerszym, ogólnonarodowym znaczeniu.

1882 – miała miejsce nominacja Michaiła Piotrowicza Daragana na Gubernatora Guberni Kaliskiej. Urodzony w 1834 r. Daragan po ukończeniu kilku szkół i nieźle zapowiadającej się karierze wojskowej, w latach 60. przeszedł jednak do służby cywilnej i w 1882 r. (pan Kościelniak podaje datę rok późniejszą) obejmuje – jak się rzekło – urząd gubernatora w Kaliszu, zastępując na tym stanowisku gubernatora Szabelskiego. W ciągu dwudziestoletnich rządów Daragana  nastąpił przyspieszony rozwój Kalisza, o jego zasługach dla miasta nie raz już napisano.

1882 – urodził się Władysław Niedojadło. Był nauczycielem śpiewu i kaligrafii w kaliskich gimnazjach – najpierw w Kościuszce a następnie w Asnyku, gdzie prowadził chór i dyrygował szkolną orkiestrą. Zmarł w 1933 r. i został pochowany na katolickim cmentarzu na Rogatce w grobowcu (dzisiaj już zniszczonym) przy murze granicznym z nekropolią ewangelicką. Wiele wskazuje na to, że jego dość oryginalne nazwisko zainspirowało kaliskiego pisarza Stefana Otwinowskiego – absolwenta wspomnianego gimnazjum Asnyka do umieszczenia w swojej powieści „Życie trwa cztery dni” postaci o nazwisku… Niedopiło. Ciekawe, czy profesor był ulubieńcem pisarza czy przeciwnie – swobodna „wariacja” na temat jego nazwiska była oryginalną zemstą uczniaka na panu od muzyki.

1892 – urodził się Szlomo Kupfer. Przez kilka lat był kantorem w kaliskiej nowej synagodze (przy ul. Krótkiej), zachowało się, wydanych później na płycie – kilka popisów wokalnych tego śpiewaka.

1892 – Józef Radwan nabył drukarnię i prowadził ją do 1914 r. W 1916 r. przeszła ona w ręce jego synów i funkcjonowała do

1945 r. Ślad istnienia tej firmy odnajdujemy w postaci muralu na ścianie kamienicy przy Złotym Rogu.

1892 – z kościółka św. Wojciecha powrócił do kolegiaty poliptyk Mistrza z Gościszowic. Na Zawodzie trafił on po katastrofie budowlanej kolegiaty, kiedy jednak ją odbudowano biskup włocławski polecił przewieźć go z  powrotem. Ale „zawodzianie” „oparli się czynnie” rozporządzeniu. W odpowiedzi  biskup nakazał zamknąć kościół „zbuntowanych”. I nie wiadomo, czy o powrocie tryptyku do „Św. Józefa” zadecydowała przeciągająca się dwa lata biskupia „kara” czy rzeczowy argument o braku możliwości właściwego zabezpieczenia (choćby przed kradzieżą) zabytku w drewnianym kościółku na „zapomnianym” przedmieściu. 

1892 – przy kościele św. Mikołaja powstał chór męski. Jego współorganizatorem i pierwszym dyrygentem został organista Augustyn Herbich. 

1892 – pan Peszke – właściciel znajdującego się na rogu Mariańskiej i Poprzeczno-Warszawskiej (Chodyńskiego) ekskluzywnego hotelu „Berlińskiego” podkupił szefa kuchni z krakowskiego Grand-Hotelu. Inwestycja opłaciła się: kaliski hotel zasłynął z doskonałej kuchni która polecała  kuchnię polską, francuską i rosyjską (obiady 4-daniowe po 50 kop, w niedziele i czwartki – flaki, każdy wtorek – kołduny litewskie.

1892 – przy ulicy Rzeźniczej, na tyłach kościoła i klasztoru franciszkańskiego, rozkręca produkcję słodkości Kazimierz Mystkowski. Kupił on wówczas od Dariusza Dobrowolskiego działającą nieopodal firmy o podobnym profilu i rozszerzył produkcję. W XX w. firma wkracza na rynek pod nazwą „Parowa Fabrykę Biszkoptów i Pierników – Kazimierz Mystkowski”.