Wieniec dożynkowy z Wielkopolski na Dożynkach Prezydenckich

Już po raz czternasty pod opieką kaliskiego Centrum Kultury i Sztuki powstał wieniec dożynkowy dla województwa wielkopolskiego. Dzieło mistrza plecionkarstwa, Piotra Barańczaka, podziwiali już uczestnicy Święta Plonów w kilku miejscowościach regionu, a w połowie września dotrze ono do Warszawy na Dożynki Prezydenckie

Wieniec dożynkowy dla Województwa Wielkopolskiego przygotował Piotr Barańczak, mistrz plecionkarstwa ze wsi Trzemeszno koło Rozdrażewa w powiecie krotoszyńskim. W pracach towarzyszyli mu żona Maria i rodzina. To już czternasty wieniec, który powstał pod opieką Centrum Kultury i Sztuki w Kaliszu na zamówienie Samorządu Województwa Wielkopolskiego.

Kompozycja ma formę tradycyjnej korony – z kulistą podstawą i czterema ramionami, które łączą się u szczytu, zwieńczone wiechą z kłosów pszenicy, kwiatów zatrwianu i lnu. Ramiona wieńca powstały z kłosów pszenicy od zewnętrznej strony oraz owsa od wewnątrz, a wnętrze wypełniają wiązanki zbóż: żyta, owsa i pszenicy. Podstawę wykończono słomą żytnią i owsem, całość połączono sznurkami konopnymi i ozdobiono kwiatami z lnu i zatrwianu.

W tym roku wieniec odwiedzi cztery subregiony Wielkopolski: 15 sierpnia był już w Głogówku – Gmina Piaski (powiat Gostyński, 30 sierpnia odwiedzi Grzybno – Gmina Brodnica (powiat śremski), 6 września Gębice – Gmina Czarnków (powiat czarnkowsko-trzcianecki), a 7 września Mnichowice – Gmina Bralin (powiat kępiński).

 W weekend 13-14 września w stolicy odbędą się Dożynki Prezydenckie. Na sobotę, jak co roku, zaplanowano „Konkurs na najładniejszy wieniec dożynkowy o nagrodę Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej”, w którym biorą udział grupy reprezentujące poszczególne województwa.
Wielkopolskę podczas tegorocznych dożynek reprezentował będzie Zespół Tańca Ludowego „Swojacy”, który zaprezentuje tradycyjny obrzęd dożynkowy. Grupa żniwiarzy – dziewcząt i chłopców – przybywa do gospodarza, aby uroczyście złożyć w darze wieniec dożynkowy, symbol plonów i ciężkiej pracy rolników. Ten moment dziękczynienia i radości wypełnią tradycyjne pieśni dożynkowe oraz tańce ludowe – wiwat, tyrolinka i okrągły – przy akompaniamencie kapeli dudziarskiej na dudach wielkopolskich i skrzypcach.

„Swojacy” działają od 2007 roku przy Miejsko-Gminnym Ośrodku Kultury w Raszkowie oraz Stowarzyszeniu Rozwoju i Współpracy Wsi Moszczanka i Skrzebowa w powiecie ostrowskim. Zespół prezentuje scenicznie opracowany folklor taneczny wielu regionów Polski oraz tańce narodowe. Tworzą go dwie grupy – dziecięca i młodzieżowa – skupiające łącznie około 60 osób z okolic Raszkowa.

„Swojacy” mają na swoim koncie liczne sukcesy. W 2018 roku ich grupa wieńcowa zdobyła II miejsce na prestiżowych Dożynkach Prezydenckich w Spale, reprezentując województwo wielkopolskie. W ostatnich latach sięgali po najwyższe laury podczas Biesiady Folkloru Ziemi Kaliskiej w Brzezinach, a w 2024 roku młodzieżowa część zespołu otrzymała Grand Prix „Gałązka Brzeziny” za prezentację lokalnych tańców i zwyczajów w odtworzonych strojach raszkowskich z początku XX wieku. Towarzyszy im kapela ludowa, a od kilku lat także młodzieżowa kapela dudziarska, grająca na dudach wielkopolskich i skrzypcach. Zespołem kieruje rodzeństwo – Karol Marszał jako kierownik organizacyjny oraz Jolanta Marszał jako instruktorka tańca i opiekunka merytoryczna.
Wielkopolski wieniec dożynkowy 2025 to nie tylko dzieło sztuki ludowej, ale też żywy znak pamięci o dawnych zwyczajach, szacunku dla ziemi i pracy oraz przywiązania do lokalnej tradycji.

Przemysław Nowak, CKiS