Kalendarium kaliskie

Tydzień 49: 7 grudnia 2021 – 12 grudnia 2021 Wsch. sł. (12 grudnia) w Kaliszu.: 7.43 Zach. sł.: 15.47

1931 – pojawiła się uchwała „przeciw udzielaniu sali recepcyjnej na zabawy”. Zakaz nic nie dał.  Ratuszowe bale, organizowano tam nadal. Trudno się więc dziwić, że już kilka lat po oddaniu sali (i całego ratusza) do użytku trzeba było szybko myśleć o nowej podłodze. Dzisiaj na – niedawno zresztą pięknie odremontowanej – Sali tańczą czasami jedynie zawodowe pary uświetniające występem miejskie uroczystości.

1951 – w asortymencie kaliskiego Metalplastu pojawiły się na powrót lalki. Na powrót, bo przypomnijmy – Metalplast to zakład kontynuujący tradycje wytwarzania w tym miejscu zabawek, w tym właśnie lalek. Jedną z największych firm z tej branży była działająca od 1884 r. – właśnie w budynku przy Niecałej 6 –  fabryka Szrajerów. Przed samą wojną, w czasie największego rozkwitu, zakład zatrudniał 270 osób; działały też dwie filie przy ul. Kwiatowej i  Kościuszki. Produkowano tam: „baby i lalki z główkami śpiącymi, drewniane mebelki, sklepy lakierowane w wielu odmianach, budowle z częściami toczonymi i kolorowymi, pianina, fortepiany, mozaiki kolorowe i glazurowane, samoloty, szybowce, armatki, zwierzęta, grzechotki”, a nawet modele kolejki na Kasprowy. Eksportowano je do wielu krajów europejskich, Palestyny oraz obu Ameryk. Szczególnie popularne były tzw. shirlejki, czyli lalki wzorowane na postaci popularnej aktorki amerykańskiej Shirley Temple. Po wojnie przedsiębiorstwo znacjonalizowano, mimo, że część rodziny Szrajerów przeżyła okupację. Fabryka produkowała początkowo inny asortyment a w 1951 „powróciły” tam lalki. Na próżno już jednak szukać na ich plastykowych korpusikach znaku trójkąta z wpisanymi weń literami ASK – Adam Szrajer Kalisz.

1991.12.11 – wystawą „Przemysł w Kaliskiem w okresie industrializacji ziem polskich w XIX w.”  otwarto Muzeum Historii Przemysłu w Opatówku. Klasycystyczny, czterokondygnacyjny, podpiwniczony budynek składający się z 3 skrzydeł zbudowany został w latach 1824 – 26 z inicjatywy gen. Józefa Zajączka, który też sprowadził do Opatówka saksońskiego przemysłowca Adolfa Gottlieba Fiedlera. Po II wojnie przedzielone „przepierzeniami” hale stały się mieszkaniami komunalnymi. Być może ich mieszkańcy spowodowali w grudniu 1968 r. wielki pożar. Przez ponad 10 lat budynek stał opuszczony ulegając dewastacji i dopiero w 1981 r. podjęto decyzję zaadaptowania obiektu na Muzeum. Budynek dawnej fabryki w Opatówku jest jedynym ocalałym w Europie zabytkiem architektury fabrycznej z początku XIX w. i został wpisany na listę Międzynarodowego Komitetu Ochrony Dziedzictwa Przemysłowego. W Muzeum eksponowane są zabytkowe urządzenia techniki i wyroby przemysłowe XIX/XX w. (w tym m.in. kolekcja pianin i fortepianów) i tkanin zabytkowe z XV – XIX w. Wśród tych ostatnich – kolekcja ornatów (w tym papieskich) i szat liturgicznych, która w ostatnich dniach trafiła do odremontowanej sali „rycerskiej” w Starostwie w Kaliszu. Oprócz prowadzenia działalności wystawienniczej, Muzeum jest miejscem, gdzie odbywają się koncerty, konferencje i różnego rodzaju imprezy kulturalne.

2001 – w Winiarach przy ul. Chocimskiej zakończono trwającą trzy lata budowę kościoła pw. bł. biskupa Michała Kozala (fot.). Starania o powstanie świątyni podjął w 1983 r. ks. Mroziński, projekt sporządzono sześć lat później. Wtedy też powołano parafię („wykrojoną” z części parafii kolegiackiej i tłokińskiej), wzniesiono tymczasową kaplicę, dom proboszcza i inne pomieszczenia parafialne. W grudniu 2004 r. kościół został konsekrowany. Wokół trzynawowego kościoła umieszczono stacje obrazujące boskie przykazania a odnoszące się do kolejnych ołtarzy papieskich w czasie wizyty św. Jana Pawła II w Polsce. Natomiast w, pomalowanym  „według wystroju gotyckiego”, wnętrzu znajdziemy m.in. obraz patrona. Wystrój świątyni jak i witraże zaprojektował ksiądz proboszcz Marian Błaszczyk.