O prawach człowieka w kaliskim Asnyku - konferencja z udziałem Marii Ejchart, wiceministra sprawiedliwości

„Prawa człowieka w Asnyku”, to hasło towarzyszące dwudniowej ( 21- 22 listopada) konferencji poświęconej tej tematyce w I Liceum Ogólnokształcącym im. Adama Asnyka w Kaliszu. W konferencji uczestniczyło około 270 osób, w tym uczniowie innych szkół z Kalisza i powiatu kaliskiego. Gościem specjalnym konferencji była Maria Ejchart, wiceminister sprawiedliwości.

   Konferencja „Prawy Asnyk” była drugą  cyklu jaki zapoczątkowano  w tym roku. Czerwcowa poświęcona była problemom praworządności i odpowiedzialności karnej osób nieletnich. - W tym roku w szkole zwracamy uwagę na prawa człowieka z uwagi na to, że nie ma dnia by media nie informowały o ich łamaniu w wielu krajach. Swoimi działaniami chcemy uświadomić młodzieży  ważność i ponadczasowość praw człowieka. Ponadto wyposażyć w wiedzę jakie są mechanizmy dochodzenia praw w przypadku ich naruszenia. Pamiętajmy, że prawa człowieka dotyczą każdego z nas. Stanowią  swoistą tarczę chroniąca przed zakusami naruszania naszych praw przez organy państwa i instytucje - mówi Ewelina Majewska – Kędzia, nauczycielka wiedzy o społeczeństwie oraz historii w L LO.

   Inspiracją do zorganizowania w szkole szeregu wydarzeń, między innymi konkursu plastycznego dotyczącego praw człowieka, akcji pisania listów do Amnesty International, które poprzedzały poprzedzających konferencję jak i ją samą  była  maksyma Alexisa  de Tocqueville’a – „wolność człowieka kończy się tam gdzie zaczyna się wolność drugiego człowieka”.

    Gospodarzem wydarzenia była Urszula Janczar, dyrektor I LO w Kaliszu.– Dzisiejsza konferencja nie jest incydentalnym wydarzeniem. W naszej szkole tematyka praw człowieka, praw dziecka, ucznia przewija się  niemal każdego dnia. Konferencją chcieliśmy w szczególny sposób zgłębić wiedzę dotyczącą praw człowieka a także dotrzeć nią do szerszego grona uczniów. Jak historia dowodzi jesteśmy szkołą walczącą. W przeszłości nie brakowało uczniów naszej szkoły, którzy czynnie angażowali się w walkę o Polskę a także o  swoje prawa. Oto przykłady. W styczniu  1863 roku  uczniowie zostali złapani na próbie dotarcia do powstańczych oddziałów. Po odsiedzeniu  trzech dni w gimnazjalnym karcerze, otrzymali karę chłosty w szkolnej auli w obecności innych uczniów. Przy wejściu na salę, koledzy niedoszłych powstańców demonstracyjnie, po wojskowemu salutowali ukaranym. W następstwie tych wydarzeń szkołę  zamknięto do stycznia 1864 roku. 31 lutego 1905 roku w szkole został zorganizowany strajk, któremu przewodził Sławomir Czerwiński, w niepodległej Polsce przez jakiś czas minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego późniejszy. Zgłoszono postulat m.in. o wprowadzeniu nauki języka polskiego. Wiosną 1940 roku budynek szkoły zajęła żandarmeria niemiecka. Dokonano jego przebudowy przystosowując go  do celów biurowych i aresztanckich. Piwnice zamieniono na cele. Po drugiej wojnie światowej w okresie stalinizacji Polski uczniowie ówczesnego Gimnazjum im. Adama Asnyka w Kaliszu  należeli do organizacji antykomunistycznych płacąc za to  wysoką cenę, utratę wolności.  Jedną z nich były  „Hufce Wolnej Słowiańszczyzny” (luty – lipiec 1948 rok) . We wrześniu 1949 r. podczas sesji wyjazdowej w Kaliszu Wojskowy Sąd Rejonowy w Poznaniu skazał pięciu uczniów Gimnazjum im. Adama Asnyka na kary więzienia od 1,5 roku do 6 lat,  za udział w nielegalnej organizacji, dążenia do obalenia ustroju państwa Polskiego, wydawanie instrukcji, rozkazów o odezw o treści antypaństwowej i „antysojuszniczej” ze Związkiem Sowieckim.​ Drugą  była Młodzieżowa Organizacja Podziemna „Orzeł”  (wrzesień - listopad 1952 r.). Założycielem i dowódcą organizacji był Jerzy Ściesiek „Witek”. Także na ich działalność wpadł okupant i  proces sądowy zakończył się wyrokami skazującymi na karę pozbawienia wolności od 2 do 6 lat. Przytoczone fakty a jest ich w długiej historii placówki jeszcze więcej dowodzą, że Asnyk jest szkołą, w której szczególnie warto mówić o prawach człowieka – powiedziała U. Janczar. 

   Rozpoczynająca wystąpienia M. Eichart skoncentrowała wypowiedź w oparciu na własne doświadczenia, które zdobywała przez lata angażując się w ruch obrońców praw człowieka. Jest absolwentką Szkoły Praw Człowieka przy Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka w Polsce i przez lat związana była z jej działalnością. Jest członkiem European Innocence Network. Była jedną z założycielek inicjatywy obywatelskiej  „Wolne Sądy”. W 2015 roku została prezesem zarządu Stowarzyszenia im. Zbigniewa Hołdy.

  Prelegentami byli też: prof. dr hab. Anna Młynarska – Sobaczewska, profesor nauk społecznych, prof. dr hab. Marek Szewczyk, profesor nauk prawnych, dr Adam Plichta, doktor nauk prawnych, sędzia Michał Włodarek, wiceprezes Sądu Rejonowego w Kaliszu, prokurator Krzysztof Dębski, sędzia Krzysztof Urbaniak, prezes kaliskiego Oddziału Stowarzyszenia Sędziów Polskich  Iustitia.

   Konferencja została w zjawiskowy sposób zakończona wykonaniem piosenki „I Was Here” (Beyonce) przez zespół „The Badgers” pod przewodnictwem Pauliny  Jarzębskiej, nauczycielki języka angielskiego. Słowa uznania dla trzecioklasisty Asnyka Aleksandra Różalskiego, który był jednym z pomysłodawców i moderatorem wydarzenia.

   Konferencję zorganizowała  dyrekcja I Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Asnyka w Kaliszu, nauczyciele wiedzy o społeczeństwie i historii przy wsparciu kaliskiego Oddziału Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia oraz Uniwersytetu Kaliskiego. Termin i tematyka  konferencji  wpisała się w obchody Międzynarodowego Dnia Praw Dziecka ( 20 listopada) i    Międzynarodowego Dnia Praw Człowieka ( 10 grudnia).

(grz)