Wzory Puszczy Pyzdrskiej na wiatach przystankowych

Od kilku dni wiaty przystanków autobusowych w Jankowie Pierwszym i Jankowie Drugim zamiast wulgaryzmów wypisywanych przez pseudokibiców klubów piłkarskich zdobią oryginalne różnokolorowe „malowanki”.

 Na tym nie zakończy się akcja ozdabiania przystanków. „Malowanki” przyozdabiają już np. przystanek w Kuźni (gmina Chocz) i na terenie gminy Ceków Kolonia. Niedługo pojawią się na przystankowych wiatach w innych gminach powiatu kaliskiego. Nie są to zwyczajne  malowanki, a motywy (wzory) zdobnicze charakterystyczne dla Puszczy Pyzdrskiej.

   – Motywy zostały opracowane przez dr hab. Martę Fliskowską w grudniu 2017 roku. Jest to odpowiedź na potrzebę zaakcentowania odrębności Puszczy Pyzdrskiej nie tylko w dziedzinie architektury domów z żelaza lecz również we wzornictwie nawiązującym do dziedzictwa przyrodniczego obszaru. Warto zwrócić uwagę na fakt, że tylko kilka regionów w Polsce ma własne motywy zdobnicze, które odróżniają te regiony od innych. Są to między innymi Podhale, Kurpie, Kociewie, Kaszuby i Ziemia Łowicka. Dołączyła do nich Puszcza Pyzdrska oczekująca podkreślenia swojej tożsamości w kulturze materialnej. Stąd wykorzystujmy te motywy by nasze otoczenie i życie stały się jeszcze piękniejsze – mówiła Wiesława Kowalska, wiceprezes Towarzystwa Kulturalnego „Echo Pyzdr”, autorka publikacji „Puszcza Pyzdrska – podróż sentymentalna”. Opracowane wzory opublikowano w książce „Puszcza Pyzdrska - motywy zdobnicze” wydanej w 2019 roku  przez Lokalną Organizację Turystyczną „Puszcza Pyzdrska”.

   Zamiarem pomysłodawców jak i samej autorki wzorów nie jest by książka służyła jedynie czytelnikom bibliotek, a przygotowane szablony wzorów zalegały na półce.  – Historia uczy, że gdy ludzie mają się z czym identyfikować, chcą tego i  rozumieją kontekst, a przede wszystkim czują związek i korzenie, wówczas chętnie się posługują własnym wzornictwem. Czy tak będzie tym razem? Czas pokaże. Przygotowane wzory mają być gotowe i możliwe do użycie przez rzemieślników i twórców lokalnej kultury chcących je użytkować. Zdobić mogą ściany, ceramikę, etykiety, tkaniny i inne wytwory – twierdzi dr hab. Marta Flisykowska ( „Puszcza Pyzdrska – motywy zdobnicze”). Puszcza Pyzdrska rozciąga się na obszarze 10 gmin, w tym z terenu powiatu kaliskiego ( Blizanów, Stawiszyn, Mycielin). Jeszcze w połowie XVIII w. jej obszar wynosił ok. 44 tys. ha, a aktualnie ok. 26 tys. ha. Największy zwarty obszar leśny ma ok. 17 tys. ha. Większość lasów podlega Nadleśnictwu Grodziec. Puszcza Pyzdrska jest jednym z największych skupisk wsi olęderskich w Polsce. Zlokalizowanych jest na jej obszarze ponad 70 miejscowości o takim rodowodzie. Miejscowości mają najczęściej zabudowę rozproszoną, wiele domostw jest obecnie opuszczonych. W krajobrazie występują pozostałości dawnego budownictwa wiejskiego, w tym domy z rudy darniowej tzw.  „domy z żelaza”, domy z gliny i drewna.

(grz)