Na ryby! Tajemnice oznaczeń sprzętu wędkarskiego

 Wieści z nad wód nie nastrajają optymistycznie. Podczas moich dwóch kolejnych wypraw do Murowańca udało się złowić dwie ryby, po jednej za każdym razem. Choć miałem bardzo dobrze przygotowane zanęty, za drugim razem z dżokersem i kasterami, nie zwabiłem ryb. Nad Prosną bardzo podobnie. Jedynymi rybami, które skusiły sie na wrzuconą w łowisko zanętę były liczne, ale bardzo maleńkie płoteczki i kiełbie. Zaprzyjaźniony  wędkarz, którego ulubionym łowiskiem jest Gołuchów, powiadomił mnie, że stosując jako przynętę i zanętę pszenicę, łowi płocie. Niektóre osobniki osiągają wymiar do 30 cm. Nie poleca jednak stosowania zanęt z pinką, ponieważ wszechobecne krąpie nie dopuszczają wówczas do łowiska innych ryb. Zalew Pokrzywnica obiecuje ryby na odnodze, którą wpływa struga. Można tam złowić leszcze i płocie, które corocznie, po odbytym tarle, przez jakiś czas żerują w pobliżu tarlisk.

  Drapieżniki, szczupaki i okonie (pamiętajmy, że sandacze są jeszcze pod ochroną), również się gdzieś pochowały. Licznie pojawiający się na nabrzeżach wód spinningiści, zarówno ci wędrujący ich brzegami, jak i  polujący z łodzi, zazwyczaj kończą wędkowanie bez - choćby jednego - pobicia. Trudno ocenić dlaczego tak się dzieje i pozostaje tylko oczekiwać na zmianę tego stanu. 

  Kilka pytań, które kierują do mnie czytelnicy rubryki «Na ryby», powtarza się, choć odpowiedzi na ich temat udzielałem już w Życiu Kalisza. Proponuję, aby te informacje, których nie używamy na co dzień - a w związku z tym ulatują z naszych głów - wycinać i zachowywać w swoich notatkach wędkarskich. Już starożytni mawiali, że najkrótszy  ołówek jest lepszy od najdłuższej pamięci.  

  Pierwsze zagadnienie dotyczy oznaczeń, które znajdujemy na blankach wędzisk. Wiedza większości wędkarzy - a zdarza się również, że i sprzedawców - na temat tego zagadnienia jest bardzo pobieżna. Symbole: LB, LBS lub lbs, lb, które odnajdujemy na blankach wędek, oznaczają ich krzywą ugięcia. Nie oznacza to ciężaru wyrzutu. W ten sposób producenci określają ciężar potrzebny do wygięcia szczytówki pod kątem 90 stopni, to moc wędziska. (Zobacz rysunek w wyd. internetowym ŻK) Wartość ta, oznaczana jest w funtach angielskich,  gdzie 1 LBS wynosi 0,453 kg. Jeżeli wartość opisowa wynosi 2 LBS, krzywa ugięcia równa się wówczas 0,906 kg. Nie oznacza to jednak, że możemy użyć ciężarka 0,906 kg, jako obciążenia do zarzucania zestawu. W ten sposób określana jest moc naszej wędki i uzmysławia, w jakich celach powinna być stosowana. Znając już tę wartość możemy obliczyć siłę wyrzutu, stosując prosty wzór matematyczny.  (Zobacz rysunek w wyd. internetowym ŻK) Na przykład. Mamy wędkę o ciężarze ugięcia 3LBS, jej ciężar wyrzutu będzie wynosił 0,85 kg, czyli około 85 gramów.  Jest to pewna średnia i odstępstwo od niej w niewielkich ilościach w górę czy w dół tej wartości, nie powinno zagrażać naszej wędce podczas siłowych rzutów, na przykład podczas prób zarzucenia zestawu karpiowego na dalekim dystansie. Jednakże znaczne zwiększenie tego ciężaru może zagrozić pęknięciem blanku, a nadmierne jego obniżenie, zmniejszy komfort zarzucania zestawu i znacznie skróci uzyskiwane odległości.

  Przy zakupie wędzisk, warto zwrócić uwagę na wskazywane przez producentów wartości siły wyrzutu. Dotyczy to przede wszystkim bolonek i odległościówek. Często (tak być powinno na wszystkich wędkach sprzedawanych w polskich sklepach),  na blankach możemy odnaleźć napisy w języku polskim. Cw – ciężar wyrzutu, wskazuje na skrajne wartości, jakimi możemy się posługiwać podczas łowienia. Np. cw = 5 do 25. Z takiego oznakowania możemy wysnuć wniosek, że używając spławika typu wagller o masie, która będzie odpowiadała rozpiętości sugerowanej przez producenta, nie tylko będziemy maksymalnie wykorzystywali parametry wędziska, co odczujemy w komforcie łowienia (zarzucanie, zacinanie) ale i nie przekroczymy pewnych skrajnych wartości obciążeń, mogących spowodować uszkodzenie wędki.  
Innym parametrem  sugerowanym przez producentów jest ten, określający maksymalną średnicę (wytrzymałość na zrywanie) żyłki, która powinna być stosowana do danej wędki. Symbol ten, to LB. Jeśli znajdziemy takie oznakowanie np. «LB 8-12» wskazywało ono będzie jakiej średnicy i o jakiej wytrzymałości żyłkę będziemy mogli stosować do danej wędki, aby nie narazić jej na zniszczenie. Przelicza się to w następujący sposób. Liczbę 8 mnożymy przez przytaczaną już wartość 1 funta i otrzymujemy 3,624g. Następnie podobnie postępujemy z drugą wartością. 12 x 0,453 co daje 6,516g. Żyłka, której powinniśmy używać będzie miała wytrzymałość od 3,6 do 6,5kg. Wielu producentów przedstawia w tabelach zbiorczych zarówno grubości produkowanych przez siebie żyłek, jak i ich wytrzymałości. Dobór odpowiedniej do danego wędziska żyłki nie stanowi żadnych problemów. 

  Możemy także napotkać wartość ciężaru rzutowego podaną w uncjach - „oz”. Taką formę informacji najczęściej stosuje sie na markowych szczytówkach wędzisk feederowych. Praktycznie wszystkie wędziska angielskiej firmy Drennen je posiadają. Oz oznacza uncję. 1 uncja = 28.35g. Taki opis pozwala na bardzo szybki wybór szczytówki, uzależniony od ciężaru koszyczka, który będziemy stosowali podczas łowienia. Oznaczenia OZ mogą również dotyczyć opisu całych wędek w zamienniku za LBS.  Model postępowania przy oznaczaniu krzywej ugięcia, jest identyczny do tej określającej LBS. Jest to parametr orientacyjny pozwalający zorientować się jak twarda/miękka jest dana szczytówka, co w praktyce interpretowane jest jako jej czułość.

  Im bardziej miękka szczytówka sygnalizacyjna, tym jej czułość jest większa.
Oznacza ciężar, pod wpływem którego szczytówka zostanie wygięta o 90 stopni.
Jeśli więc na blanku naszej szczytówki widnieje oznaczenie 1 oz, oznacza to, że obciążenie o masie 28 gramów ugnie szczytówkę do kąta 90 stopni.
Współczesny sprzęt wędkarski, z którym spotykamy się w większości sklepów w Polsce, sygnowany jest opisami polskimi lub angielskimi. Warto je zapamiętać choćby po to, aby podczas zakupów mieć rozeznanie, i nie narażać się na pseudo wiedzę sprzedawców oraz  nadwodnych «rzeczoznawców». 
Marek Grajek