Nabycie prawa do zasiłku dla bezrobotnych

Aktem prawnym  regulującym sprawy związane z uzyskaniem prawa do zasiłku dla osób bezrobotnych jest Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r.o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69 poz. 415 z późn. zm.). Uzyskanie zasiłku ma na celu pomoc osobie poszukującej pracy w przetrwaniu tego trudnego okresu. Świadczenie to nie przysługuje jednak wszystkim osobom pozostającym bez pracy. Sprawdźmy więc, kto ma prawo do otrzymania zasiłku.  

  Komu przysługuje? Zgodnie z jej przepisami, prawo do zasiłku przysługuje bezrobotnemu, który zarejestrował się we właściwym urzędzie pracy – po upływie 7 dni od dnia zarejestrowania, jeżeli nie ma dla niego propozycji odpowiedniej pracy, propozycji stażu, przygotowania zawodowego dorosłych, szkolenia, prac interwencyjnych lub robót publicznych. Ponadto wymagane jest, by w okresie 18 miesięcy bezpośrednio poprzedzających dzień zarejestrowania, łącznie przez okres co najmniej 365 dni, spełniał jeden z warunków uprawniających do uzyskania zasiłku (dotyczących zatrudnienia lub opłacania składek na ubezpieczenia społeczne).    Warunki uprawniające do otrzymania zasiłku Ustawa uzależnia posiadanie prawa do zasiłku od tego, czy podczas 18 miesięcy przed zarejestrowaniem (przez co najmniej 365 dni) wystąpiła jedna z następujących okoliczności: bezrobotny był zatrudniony, wykonywał pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą, świadczył usługi na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług albo współpracował przy wykonywaniu tych umów, opłacał składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności lub współpracy, wykonywał pracę w okresie tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności, wykonywał pracę w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych lub spółdzielni usług rolniczych, będąc członkiem tej spółdzielni (przy czym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę). Okolicznością taką jest także sytuacja, gdy bezrobotny opłacał składkę na Fundusz Pracy w związku z zatrudnieniem lub wykonywaniem innej pracy zarobkowej za granicą u pracodawcy zagranicznego, był zatrudniony za granicą  i przybył do Rzeczypospolitej Polskiej jako repatriant,  był zatrudniony, pełnił służbę lub wykonywał inną pracę zarobkową i osiągał wynagrodzenie lub dochód, od którego istnieje obowiązek opłacania składki na Fundusz Pracy.   Szczególne grupy uprawnionych  Zgodnie z uregulowaniami ustawy prawo do zasiłku dla bezrobotnych przysługuje także osobom zwolnionym z zasadniczej służby wojskowej lub okresowej służby wojskowej, jeżeli okres jej odbywania wynosił co najmniej 240 dni i przypadał w okresie 18 miesięcy poprzedzających dzień zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy. Na szczególnych warunkach prawo do nabycia prawa do zasiłku uzyskują osoby zwolnione z zakładów karnych i aresztów śledczych,  którzy w ciągu 30 dni od dnia zwolnienia zarejestrowali się w urzędzie pracy – na okres 365 dni wymagany do uzyskania zasiłku składają się okoliczności dotyczące zatrudnienia lub opłacania składek na ubezpieczenia społeczne (wymienione wcześniej), które miały miejsce w okresie 18 miesięcy przed ostatnim pozbawieniem wolności oraz czas wykonywania pracy w okresie pozbawienia wolności. Ważne jest też to, by podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy, za uwzględniony okres, stanowiła kwota w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę.  Może się zdarzyć również tak, że osoba zostanie pozbawieona wolności w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych – w takiej sytuacji po zwolnieniu z zakładu karnego lub aresztu śledczego przysługiwać jej będzie prawo do zasiłku na okres skrócony o okres pobierania zasiłku przed pozbawieniem wolności i w trakcie przerw w odbywaniu kary.   Braki w dokumentacji Na bezrobotnym spoczywa obowiązek udokumentowania spełniania warunków uprawniających do przyznania zasiłku. Jeżeli zrobi to w okresie posiadania statusu bezrobotnego, lecz po upływie 7 dni od dnia zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy, to prawo do zasiłku przysługiwać mu będzie dopiero od dnia udokumentowania tego prawa na okres.   Joanna Suszyńska,  radca prawny