Podział majątku

Chciałabym dokonać podziału mojego majątku małżeńskiego. Jesteśmy po rozwodzie, posiadamy wspólny dom i majątek ruchomy. Proszę o informację, w jaki sposób jest możliwy podział majątku? Komu on przypadnie i jakimi kryteriami będzie kierował się sąd, decydując o podziale? Czy podziałem objęte będzie również mieszkanie, które otrzymałam w czasie trwania związku małżeńskiego od rodziców? Wspólnie z mężem zaciągnęliśmy także kredyt hipoteczny, który jest zabezpieczony wpisem hipoteki na domu. Proszę o informację, co ze spłatą tego kredytu? Czy po podziale spłatą będzie obciążony tylko ten z małżonków, któremu przypadnie w podziale dom?

Co podlega podziałowi
Podziałowi majątku po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej podlega wyłącznie majątek wspólny małżonków. Majątkiem wspólnym jest co do zasady to, co małżonkowie nabyli w czasie trwania małżeństwa (oczywiście pod warunkiem, że w małżeństwie obowiązywała wspólność majątkowa małżeńska).
Z majątku wspólnego wyłączone są pewne kategorie nabywanych rzeczy. Tytułem przykładu – nie wchodzą w skład majątku wspólnego rzeczy służące zaspokajaniu osobistych potrzeb tylko jednego z małżonków, przedmioty majątkowe nabyte z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków czy przedmioty nabyte przed zawarciem małżeństwa. Do tej kategorii zalicza się również rzeczy otrzymane przez małżonka w drodze darowizny lub spadku po zawarciu małżeństwa. Jeśli więc już po zawarciu małżeństwa otrzymała Pani w darowiźnie mieszkanie i obdarowaną jest wyłącznie Pani (nie zaś Pani z mężem), majątek taki nie wchodzi w skład majątku wspólnego i nie będzie podlegał podziałowi.

Sposoby podziału majątku
Majątek może zostać podzielony między byłymi małżonkami dobrowolnie, w ramach zawartej umowy. Jeśli w skład majątku wchodzi nieruchomość, dla przeniesienia jej własności konieczne będzie zachowanie formy aktu notarialnego. Najczęściej jednak trudno jest osiągnąć w tym zakresie porozumienie, wówczas niezbędne jest skierowanie sprawy na drogę postępowania sądowego.
W toku postępowania sąd określi, komu mają przypaść poszczególne składniki majątku. Sąd kieruje się w pierwszym rzędzie wolą samych małżonków w tym względzie. W razie sporu, jeśli żaden z małżonków nie chce nabycia określonej rzeczy lub każda ze stron żąda przysądzenia jej własności, sąd rozstrzyga samodzielnie, kierując się dobrem małżonków. Znaczenie będzie mieć przede wszystkim to, komu bardziej jest potrzebny dany składnik majątku. W przypadku nieruchomości decyduje przede wszystkim to, kto wykorzystuje ją, komu jest ona niezbędna. Warto zauważyć , że poza przysądzeniem składników majątku jednemu lub drugiemu z małżonków sąd może również zarządzić ich sprzedaż oraz podział pomiędzy małżonków kwoty uzyskanej tytułem sprzedaży. Będzie tak przede wszystkim wówczas, jeśli żaden z małżonków nie chce przysądzenia mu określonej rzeczy.
W ramach podziału powinno dojść do ustalenia wartości wszystkich składników majątku wspólnego oraz dokonania podziału w ten sposób, aby żaden z byłych małżonków nie poniósł ekonomicznie straty. Jeśli jednemu z małżonków przysądzany jest majątek o większej wartości, drugiemu winna być zasądzona odpowiednia spłata.

Majątek a długi.
W ramach podziału nie są dzielone długi zaciągnięte przez małżonków. Dzielone są wyłącznie aktywa. Wynika to z faktu, że sąd nie może określić, że zobowiązanym z tytułu kredytu będzie tylko jeden z byłych małżonków, a drugi zostanie zwolniony od odpowiedzialności. Ingerowałby wówczas w treść umowy zawartej przez małżonków z wierzycielem, a to jest niedopuszczalne. Na zmianę osoby dłużnika zgodę musiałby wyrazić wierzyciel. Nie oznacza to jednak, że sąd zupełnie pozbawiony jest możliwości uwzględnienia faktu istnienia zadłużenia w postępowaniu. W razie obciążenia hipoteką majątku przydzielanego w ramach podziału tylko jednemu z małżonków, sąd powinien uwzględnić fakt zadłużenia, ustalając wysokość spłaty, której dokonać ma ten małżonek. Winien więc ograniczyć wielkość spłaty o przypadającą na niego część zadłużenia. W takiej sytuacji zadłużenie z tytułu kredytu powinien w dalszym etapie regulować jedynie nabywca nieruchomości. Ten z małżonków, który nie przejął nieruchomości, będzie wprawdzie dalej współdłużnikiem w stosunku do wierzyciela (banku), jednak w razie skierowania przeciwko niemu egzekucji ze strony wierzyciela, będzie miał roszczenie o wyrównanie tej kwoty od małżonka, który przejął nieruchomość.