Świąteczne prezenty dla pracowników i ich dzieci

 W okresie przedświątecznym wiele firm decyduje się na zakup prezentów dla swoich pracowników lub ich dzieci. W niejednym zakładzie pracy są one dodatkowym benefitem, bez którego trudno wyobrazić sobie święta Bożego Narodzenia. W pierwszej kolejności paczki świąteczne otrzymują pracownicy w przedsiębiorstwach, w których istnieje Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych (ZFŚS).  Jeżeli takiego funduszu w firmie nie ma, nie wyklucza to możliwości przekazania upominku osobom zatrudnionym lub ich dzieciom – różnicą będzie tutaj sposób opodatkowania i naliczania składek ZUS, gdzie wartość prezentu powiększy przychód pracownika ze stosunku pracy.

Finansowanie z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych
Przedsiębiorstwa finansujące przekazanie rzeczowych paczek świątecznych z ZFŚS dokonują tego zgodnie z postanowieniami Ustawy o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych oraz z wewnętrznym regulaminem (obowiązującym u pracodawcy).
Co istotne – wartość wszystkich świadczeń finansowanych z takich środków (także paczki dla dzieci pracowników) powinna być uzależniona od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej każdego pracownika i członków jego rodziny. Konieczność uwzględniania takiego kryterium i uzależniania od niego wartości przekazanej paczki potwierdza orzecznictwo sądów. Kryterium socjalnego nie można więc pominąć, nawet jeżeli regulamin ZFŚS będzie stanowił inaczej.

Prezent poza ZFŚS
Jeśli u pracodawcy nie funkcjonuje ZFŚS, wartość świątecznego prezentu nie musi być uzależniona od kryterium socjalnego. W takiej sytuacji wartość ta jest dla pracownika przychodem, który nie podlega zwolnieniu z podatku dochodowego oraz podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Jednocześnie świadczenie to należy uznać za koszt uzyskania przychodu dla pracodawcy, ponieważ nie stanowi ono działalności socjalnej, lecz opodatkowany element wynagrodzenia.

Zwolnienie do kwoty 380 zł
Wartość świątecznego prezentu, określona na podstawie  przepisów Ustawy o PIT, zwykle powiększa przychód pracownika z łączącego go z pracodawcą stosunku pracy. Inaczej jest w sytuacji, gdy jest on finansowany ze środków ZFŚS. Wtedy pracodawca ma możliwość zastosowania tzw. zwolnienia do kwoty 380 zł i nienaliczania składek ZUS od wartości przekazanej pracownikowi paczki (zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 19 Rozporządzenia Ministra Pracy i  Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe). Warto pamiętać, że na limit zwolnienia 380 zł  (zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) wchodzą wszystkie świadczenia finansowane z ZFŚS otrzymane przez pracownika w ciągu roku podatkowego, nawet od różnych pracodawców. W takich przypadkach, kosztem podatkowym pracodawcy jest sam odpis na ZFŚS, a nie wydatek poniesiony bezpośrednio na zakup świątecznego prezentu. Kosztem uzyskania przychodu są bowiem odpisy i zwiększenia, które w myśl uregulowań o ZFŚS obciążają koszty działalności pracodawcy, jeżeli środki pieniężne stanowiące równowartość tych odpisów i  zwiększeń zostały wpłacone na rachunek funduszu.

Bony towarowe
Niezależnie od źródła finansowania, pracodawca przekazujący pracownikowi bon jest zobowiązany doliczyć jego wartość do przychodu zatrudnionego ze stosunku pracy. Ma to miejsce także wtedy, gdy są one ufundowane ze środków ZFŚS. Ustawodawca wyłączył bowiem możliwość skorzystania z omawianego wcześniej zwolnienia. Bony towarowe i talony nie są bowiem świadczeniami rzeczowymi, podlegającymi zwolnieniu z PIT, nawet w przypadku finansowania ich ze środków ZFŚS. Zakup przez pracodawcę bonów ze środków ZFŚS nie jest kosztem uzyskania przychodu – jako koszt podatkowy rozpoznawany jest już sam odpis na ZFŚS. Natomiast jeżeli zakup bonów został sfinansowany ze środków obrotowych firmy i pozostaje w związku z działalnością przedsiębiorstwa, wydatek ten można ująć w kosztach podatkowych. Przedsiębiorcy chcący obdarować swoich pracowników, mogą również przekazać im tzw. karty przedpłacone z określoną pulą środków. W odróżnieniu od bonów  karty przedpłacone umożliwiają skorzystanie ze zwolnienia (do 380 zł rocznie).
 

Joanna Suszyńska