Zanim podpiszesz umowę ubezpieczenia...

Umowa ubezpieczenia, inaczej zwana polisą, jest to dokument, w którym ubezpieczyciel potwierdza przyjęcie ochrony ubezpieczeniowej ubezpieczonego na określonych warunkach.

  W umowie ubezpieczyciel, w zakresie działania swojego przedsiębiorstwa, zobowiązuje się spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w niej wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.
Ogólne regulacje dotyczące umowy ubezpieczenia zawierają przepisy art. 805-834 Kodeksu Cywilnego (dalej KC). 
Z uwagi na bardzo rozbudowany system różnego rodzaju ubezpieczeń unormowania szczegółowe znajdują się w ustawach specjalistycznych. W przypadku ubezpieczeń gospodarczych przepisy Kodeksu Cywilnego dzielą ubezpieczenia w tym zakresie według kryterium przedmiotowego na ubezpieczenia majątkowe i osobowe.

  W ubezpieczeniach majątkowych, zgodnie z art. 821 KC „Przedmiotem ubezpieczenia może być każdy interes majątkowy, który nie jest sprzeczny z prawem i daje się ocenić w pieniądzu”. Natomiast w ubezpieczeniach osobowych, w myśl art. 829 KC, przedmiotem ochrony jest życie i zdrowie ubezpieczonego. Ubezpieczenia na życie mogą dotyczyć sytuacji, w której osoba ubezpieczona otrzymuje wypłatę w chwili dożycia określonego wieku lub osoba upoważniona w polisie otrzymuje wypłatę świadczenia w przypadku śmierci osoby ubezpieczonej. Mogą dotyczyć ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków, tj. wypłaty świadczenia w sytuacji uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia lub śmierci wskutek nieszczęśliwego wypadku. Można zawrzeć umowę samodzielną na powyższe lub do umowy podstawowej na życie dokupić cały szereg umów dodatkowych dotyczących konsekwencji nieszczęśliwych wypadków lub zachorowania na poważne choroby.

  Zgodnie z art. 12 ust. 1 i 2 Ustawy o działalności ubezpieczeniowej zakład ubezpieczeń udziela ochrony ubezpieczeniowej na podstawie umowy ubezpieczenia zawartej z ubezpieczającym. Zatem, aby w ogóle doszło do zawarcia ubezpieczenia, musi dojść do podpisania umowy, niezależnie od tego czy dotyczy to umów obowiązkowych czy dobrowolnych. Zasadą jest, że umowa ubezpieczenia ma charakter dobrowolny, tzn. że jej zawarcie zależy od woli stron i nie istnieje prawny obowiązek nakazujący jej zawarcia. Jednak polski system prawny przewiduje w tym zakresie wyjątki, a wyróżnienie ubezpieczeń obowiązkowych zawierają przepisy art. 4 Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. 
Nawet jeśli ustawa nakłada obowiązek zawarcia określonego ubezpieczenia, to ubezpieczenie nie powstaje z mocy prawa, lecz jak ww. konieczne jest zawarcie umowy ubezpieczenia z zakładem ubezpieczeń. Brak takiego dokumentu powoduje określone konsekwencje.

  Konsekwencje mogą także wynikać z wyboru nieodpowiedniego ubezpieczenia, bądź nieodpowiednio dobranych produktów ochronnych. Zgodnie z przysłowiem: „przezorny ubezpieczony” warto pamiętać o obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia, w określonym ustawą zakresie, ponadto zastanowić się nad konstrukcją takiej umowy. Ubezpieczyciel powinien przeprowadzić analizę potrzeb klienta i scharakteryzować produkt w celu podjęcia świadomej decyzji. Nie jest to jednak łatwa decyzja. Przed podpisaniem umowy warto zatem skorzystać z pomocy osób profesjonalnie zajmujących się analizą produktów ubezpieczeniowych oraz warunków dodatkowych, które stanowią nieodłączną cześć umowy. Podpisując umowę, ubezpieczony akceptuje warunki przedstawione przez zakład ubezpieczeń, zgadzając się w przypadku wystąpienia szkody, na jej likwidację na zasadach z niej wynikających.

Ciąg dalszy zagadnienia w felietonie za dwa tygodnie 

Kancelaria Radcy Prawnego Jarosław Kornacki
Al. Wolności 15/3, 62-800 Kalisz
Tel. 603 063 056