Windykacja – egzekucja komornicza (cz. 2)

 Stali czytelnicy mojej rubryki w minionych tygodniach mieli okazję poznać etapy windykacji oraz pierwsze kroki związane z wszczęciem egzekucji komorniczej.  Dziś czas na kilka słów o istocie egzekucji, czyli zajęciach i sposobach egzekucji.
Komornik może prowadzić egzekucję na kilka sposób. Do najszybszych i najmniej kosztownych dla dłużnika należy egzekucja z rachunków bankowych, z wynagrodzenia za pracę czy świadczeń emerytalno-rentowych. Wówczas komornik dokonuje zajęcia w banku, u pracodawcy czy w ZUS i czeka na przekazanie mu środków. Z otrzymanych środków rozlicza koszty postępowania egzekucyjnego, a resztę przekazuje wierzycielowi. Podobnie wygląda egzekucja z wierzytelności. Są to niejako rodzaje egzekucji prowadzone „na papierze”.
Natomiast znacznie bardziej drastycznym i kosztownym sposobem jest egzekucja z ruchomości. Wówczas komornik musi odnaleźć ruchomości należące do dłużnika i dokonać ich zajęcia. Niejednokrotnie dochodzi wówczas do oporu ze strony dłużnika. Czasem konieczna jest wtedy asysta policji. Zajęte ruchomości komornik może pozostawić pod dozorem dłużnika albo zabrać ze sobą do miejsca składowania – na koszt dłużnika. Paleta ruchomości podlegających zajęciu jest tak szeroka, że można wskazać jedynie przykłady takie, jak wyposażenie domu, biżuteria, samochody, maszyny, zapasy towarów. Ale również zajęciu jako ruchomości podlegają zwierzęta. Zarówno te gospodarskie, jak i domowe, takie jak psy czy koty. Trzeba pamiętać, że rasowy pies czy kot może być wart kilka tysięcy złotych i możliwa jest jego sprzedaż.
Z zajęcia ruchomości komornik spisuje protokół, a jego odpis doręcza dłużnikowi. Jeżeli zajęte ruchomości należą do osób trzecich, dłużnik powinien wskazać komornikowi dane tych osób. Wówczas komornik ma obowiązek zawiadomić je o zajęciu. A osoby te mogą podjąć stosowne kroki prawne. Zajęte przedmioty po oszacowaniu ich wartości przez komornika albo biegłego podlegają sprzedaży. Po za kilkoma wyjątkami zasadą jest, że sprzedaż odbywa się w formie licytacji publicznej. Cena wywołania w pierwszym terminie wynosi 3/4 wartości oszacowania, a w drugim połowę wartości oszacowania. 
Kolejnym i najbardziej złożonym sposobem egzekucji jest egzekucja z nieruchomości. O zajęciu nieruchomości komornik zawiadamia uczestników i dłużnika oraz dokonuje wpisu do księgi wieczystej. Jeżeli w ciągu dwóch tygodni od otrzymania wezwania dłużnik nie dokona spłaty zadłużenia, komornik zleci biegłemu przeprowadzenie opisu i oszacowania. Zajętą nieruchomość co do zasady pozostawia się w zarządzie dłużnika. Sprzedaż nieruchomości również odbywa się na licytacji publicznej. Cena wywołania w pierwszym terminie nie może być niższa niż 3/4 wartości oszacowania, natomiast w drugim 2/3 wartości oszacowania. Po skutecznym zakończeniu licytacji sąd dokonuje przybicia i rozpoczyna się sądowa procedura przysądzenia prawa własności.
Do najbardziej niecodziennych wydaje się należeć egzekucja ze statków morskich wpisanych do rejestru okrętowego. Dlatego też właściciele statków również muszą mieć się na baczności. Co prawda większość jachtów i motorówki nie podlegają wpisowi do rejestru, ale nie oznacza to, że są one wolne od zajęcia. Podlegają one egzekucji na takich zasadach jak ruchomości.
Rozporządzanie ruchomością albo nieruchomością zajętą przez komornika nie ma wpływu na dalsze postępowanie, a czynności egzekucyjne są ważne także wobec nabywcy, a przedmioty i nieruchomości nabyte na licytacji są wolne od obciążeń.
Niezależnie od tego, czy jest się dłużnikiem, czy wierzycielem, warto wiedzieć, że komornik pomimo szeregu uprawnień ma wiele ograniczeń, a dłużnik lub osoby trzecie mają kilka możliwości obrony swoich praw, o czym już w kolejnych moich artykułach.